Cz. 2 Zasada tolerancji Shelforda. Eurybionty i stenobionty

Cz. 2 Zasada tolerancji Shelforda. Eurybionty i stenobionty. Reakcja organizmu na różne zakresy działania czynnika środowiskowego (np. temperatury czy zasolenia). Wpływ temperatury na organizm. Endotermy i ektotermy – definicja i przykłady. Przykłady skrajnych zakresów tolerancji na temperaturę. Wpływ zasolenia na organizm i na występowanie wybranych gatunków. Wielkość zasolenia wód Bałtyku, a przeciętne zasolenie wód oceanicznych. Rośliny halofilne. Czym jest odczyn (pH)? Rośliny kwasolubne i zasadolubne (przykłady). Współzależność działania czynników środowiska – temperatura odczuwalna. Prawo minimum Liebiga. Przykłady zasobów, które ograniczają wzrost populacji u różnych gatunków. Nisza ekologiczna. Zasada Gausego. Nisza potencjalna a nisza realizowana. Osobnik i populacja. Problemy ze zdefiniowaniem osobnika. Pojęcie klonu. Liczebność, zagęszczenie populacji, rozrodczość i wskaźnik śmiertelności. Czynniki wpływające na liczebność populacji. Wzrost populacji. Krzywa logistyczna (równanie), krzywa wykładnicza. Wewnętrzne tempo wzrostu r, pojemność środowiska K, czynnik zależny od zagęszczenia, opór środowiska. Strategia r i K – wyjaśnienie i przykłady. Krzywe przeżywania (3 typy). Ślad ekologiczny – co to jest, w jakich jednostkach się wyraża, przykłady. Biocenoza, biotop, ekosystem. Producenci, konsumenci, destruenci (mikrokonsumenci). Obieg azotu w biosferze. Łańcuch spasania i detrytusowy, sieć troficzna, przykłady. Produkcja a stan biomasy. Przepływ energii przez ekosystem, produkcja pierwotna brutto i netto, produkcja wtórna, energia nie zużyta, energia nie zasymilowana. Dwukanałowy przepływ energii i stan biomasy w ekosystemie lądowym i wodnym. Piramidy ekologiczne (biomasy, liczebności i energii porównanie). Pojęcie biomu, przykłady biomów. Produkcja pierwotna różnych ekosystemów lądowych i morskich – porównanie. Porównanie produkcji na ladach i w morzach.

Czynniki ograniczające produkcję w oceanach. Strefy upwellingów - znaczenie. Fotosynteza C4 – ogólna charakterystyka i przykłady roślin C4. Co to są protisty? 5 supergrup eukariontów – krótka charakterystyka i przykłady organizmów. Charakterystyka okrzemek, przykłady, znaczenie w biosferze i dla człowieka. Charakterystyka brunatnic, przykłady, znaczenie w biosferze i dla człowieka. Cryptosporidium – cykl życiowy, znaczenie sanitarne). Giardia – cykl życiowy i znaczenie epidemiologiczne. Ochrona przyrody – konserwatorska i oparta na idei zrównoważonego rozwoju. Różnorodność biologiczna – jak ją rozumieć, jakie ma znaczenie i od czego zależy. Model ochrony bioróżnorodności – „góra lodowa”. Liczba gatunków eukariontów w biosferze (orientacyjnie) i względny udział najważniejszych grup organizmów. Liczba gatunków najważniejszych grup organizmów w Polsce (orientacyjnie, tylko najważniejsze grupy). Co to jest IUCN? Kategorie zagrożenia gatunków wg IUCN, przykłady gatunków zwierzęcych i roślinnych. Co to jest czerwona księga gatunków? Gatunki inwazyjne, przykłady roślin i zwierząt. Formy ochrony przyrody w Polsce (obszarowe i indywidualne): wymienić wszystkie, każdą scharakteryzować i podać przykłady. Wymienić wszystkie polskie parki narodowe. Co znajduje się w nowym logo Karkonoskiego Parku Narodowego? Co to są rezerwaty biosfery, wymienić polskie rezerwaty biosfery. Co oznacza skrót MαB? Podać przykłady priorytetowych gatunków i siedlisk dla Natura 2000. Co to jest ochrona czynna i bierna? Co to jest ochrona gatunkowa ścisła i częściowa?