PLAN WYNIKOWY

WYNIKOWY PLAN NAUCZANIA PODSTAWY ŻYWIENIA KLASA I K; 2 godziny /tydzień; 512[02] L p

Temat lekcji

Umiejętności uczniów

1.

Lekcja organizacyjna

2.

Znaczenie, zdrowotne, ekonomiczne i społeczne nauki o żywieniu. Problematyka wyżywienia w Polsce i na świecie.

Znać zakres wymagań edukacyjnych z przedmiotu podstawy żywienia człowieka -Wyjaśnić pojęcie i znaczenie racjonalnego żywienia. -Wskazać skutki niedoborów pokarmowych. -Wskazać przyczyny i skutki chorób cywilizacyjnych. -Wymienić instytucje i organizacje zajmujące się sprawami wyżywienia w Polsce i na świecie. -Umieć określić co to jest wartość odżywcza pożywienia, scharakteryzować poziom wyżywienia w krajach rozwijających się i zacofanych gospodarczo. -Omówić najczęściej występujące błędy żywieniowe, ich skutki i zapobieganie. -Wymienić składniki odżywcze i określić ich rolę. -Dokonać podziału składników pokarmowych ze względu na ich rolę. -Podać główne przyczyny chorób cywilizacyjnych. -Scharakteryzować składniki energetyczne budulcowe i regulujące. -Wykazać w jaki sposób brak lub nadmiar danego składnika wpływa na występowanie chorób cywilizacyjnych. -Podać ogólną definicję głodu, głodu ilościowego i jakościowego, podać przyczyny i skutki (objawy). -Porównać przyczyny i skutki głodu ilościowego i jakościowego. -Określić możliwości zaradzenia występowaniu głodu ilościowego i jakościowego. -Wyjaśnić budowę chemiczną węglowodanów.. -Podzielić węglowodany ze względu na budowę chemiczną i przyswajalność. -Opisać syntezę węglowodanów w przyrodzie. -Podzielić węglowodany ze względu na występowanie. -Zilustrować proces fotosyntezy. -Wyjaśnić proces spalania cukru z wyzwoleniem energii. -Wyjaśnić pojęcia organizmy cudzożywne i samożywne. Zdefiniować cukrowce przyswajalne. Charakteryzować cukrowce przyswajalne proste i złożone. Wymienić podstawowe właściwości cukrów prostych, dwu i wielocukrów. Zestawić produkty spożywcze z dużą ilością

3.

4.

5.

6.

Znaczenie i podział składników pokarmowych

Niedobory pokarmowerodzaje głodu.

Cukrowce -wiadomości ogólne, powstawanie i budowa chemiczna

Podział cukrowcówcukry przyswajalne

Katego ria celu B

Standard wymagań egzaminacyjnych

B B B A

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii;

Poziom wymaga ń P P P P PP

C

PP

C

PP

A B B C

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; klasyfikować produkty i półprodukty spożywcze w zależności od wartości odżywczej i przydatności kulinarnej;

PP P

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii;

P

Metody

Formy pracy

podająca ( wykład) podające ( pogadank a)

cała grupa

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

P PP PP

Uwagi

cała grupa, zespołow o

B

B C

PP PP

C B B

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii;

B B B B

P P PP PP PP PP PP

B A C A B

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; klasyfikować produkty i półprodukty spożywcze w zależności od wartości odżywczej i przydatności kulinarnej;

PP P PP PP

1

7.

8.

9.

10.

11.

12.

Cukrowce nieprzyswajalne –rola błonnika

Przegląd produktów cukrowcowych – normy, skutki nadmiaru i niedoboru

Rola cukrowców w żywieniu – cukier produkt jednostronny

Zmiany zachodzące w węglowodanach podczas obróbki termicznej

Ćwiczenie: obliczanie udziału cukrowców w pokryciu zapotrzebowania energetycznego organizmu Utrwalenie wiadomościsprawdzian pisemny

węglowodanów przyswajalnych wg kolejności. Zdefiniować cukrowce nieprzyswajalne. Wymienić podstawowe właściwości błonnika i pektyn. Wymienić podstawowe choroby spowodowane zbyt małą ilością błonnika w diecie. Określić podstawową rolę węglowodanów przyswajalnych i nieprzyswajalnych w organizmie. Uzasadnić celowość przestrzegania norm na błonnik i cukrowce przyswajalne. Uzasadnić korzyści zdrowotne zamiany cukrów prostych na złożone. Zestawić produkty zawierające dużą ilość błonnika wg kolejności. Wyjaśnić rolę węglowodanów przyswajalnych i nieprzyswajalnych w organizmie. -Wymienić skutki nadmiernego spożycia cukrów. -Wymienić podstawowe źródła cukrowców dla organizmu. -Znać normy cukrowców dla wybranych grup ludności. -Określić przeciętny udział cukrowców w pokryciu zapotrzebowania energetycznego człowieka w ciągu doby. -Podać stężenie glukozy we krwi. -Posługiwać się tablicami składu chemicznego i wartości odżywczej produktów spożywczych. - -Znać wartość energetyczną 1g cukrowców po spaleniu w organizmie. --Wyjaśnić związek jaki zachodzi między cukrowcami a tłuszczami. - Uzasadnić konieczność ograniczania produktów zawierających sacharozę. -Wyjaśnić pojęcie pustych kalorii. -Wymienić zmiany zachodzące w węglowodanach w czasie gotowania, smażenia, pieczenia. -Wyjaśnić co to jest karmel i do czego służy. -Wymienić znane sposoby zagęszczania potraw (zawiesina, zasmażka). -Charakteryzować zmiany fizykochemiczne zachodzące podczas obróbki termicznej (pęcznienie i rozklejanie skrobi, dekstrynizacja i karmelizacja. - obliczać ilość węglowodanów wskazaną dla poszczególnych grup ludności

A A A

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii;

PP PP

P PP

C B B A A

PP PP PP P P

C A

A B A A B B C

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

indywidua lnie

PP P stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

B A

cała grupa, zespołow o

PP

C C

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

podające ( pogadank a)

P P PP PP PP PP PP PP

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

PP

B A

P PP

C

PP

obliczać wartość energetyczną i odżywczą potraw i posiłków;

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

2

13.

14.

15.

Tłuszcze-występowanie, właściwości, podział i budowa chemiczna

Rola tłuszczów w żywieniu-źródła NNKT, witamin i cholesterolu

Tłuszcze –źródła, normy spożycia, skutki nadmiaru i niedoboru w pożywieniu

-Podać definicję tłuszczów. -Wymienić pierwiastki wchodzące w skład tłuszczów. -Wymienić właściwości tłuszczów. -Wyjaśnić pojęcie jełczenia i hydrolizy. -Przyporządkować tłuszcze do odpowiednich grup (proste, złożone, sterole, roślinne, zwierzęce, płynne, stałe, widoczne i niewidoczne). -Podać podział tłuszczów z przykładami. ‘ -Wymienić kwasy tłuszczowe. -Charakteryzować poszczególne grupy tłuszczów. -Charakteryzować kwasy tłuszczowe, -Wyjaśnić na czym polega proces utwardzania tłuszczów. -Wyjaśnić wpływ kwasów tłuszczowych na konsystencję tłuszczów.

A A A B B

-Wyjaśnić podstawową rolę tłuszczów spożywczych w organizmie. -Wymienić witaminy dostarczane przez tłuszcze. -Zdefiniować NNKT, -Wyjaśnić skutki niedoboru NNKT w organizmie. -Podać zapotrzebowanie organizmu na NNKT. -Wymienić produkty spożywcze zawierające cholesterol. -Określić wpływ cholesterolu na zdrowie człowieka. -Znać zawartość tłuszczu i cholesterolu w wybranych produktach spożywczych. -Wyjaśnić rolę tłuszczów w organizmie. -Wykazać w jaki sposób NNKT wpływają na wartość odżywczą tłuszczów. -Określić rolę NNKT w organizmie. -Uszeregować produkty bogate w cholesterol wg kolejności. -Wyjaśnić co oznacza „dobry” i „zły” cholesterol. -Podać procentowy udział energii pochodzącej z tłuszczów w prawidłowej racji pokarmowej. -Wymienić skutki nadmiernego spożycia tłuszczów. -Podać ilość ciepła powstałego wskutek spalenia 1 g tłuszczu. - Wymieniać produkty spożywcze bogate w tłuszcz - Porównać zawartość tłuszczów w produktach na podstawie tabeli. -Charakteryzować nadmiar i niedobór w pożywieniu tłuszczów, NNKT i cholesterolu. -Dobierać produkty spożywcze tak aby zapewnić odpowiednią ilość tłuszczu, cholesterolu, NNKT w dziennej diecie.

B

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

PP PP PP P P

B A C C B

PP PP PP PP PP

B

PP

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii;

P

A

PP

A B B

PP P P

A C

PP PP

B C

PP PP

C C B B A A A C

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; klasyfikować produkty i półprodukty spożywcze w zależności od wartości odżywczej i przydatności kulinarnej

PP PP PP P PP PP

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

P P P

C PP C PP

3

16.

17.

18. 19.

Obliczanie zapotrzebowania na tłuszcze i NNKT Zmiany tłuszczów w procesach przyrządzania potraw, dobór odpowiednich tłuszczów.

Utrwalenie wiadomościsprawdzian pisemny Białka- skład chemiczny, budowa, właściwości i podział

20.

Białka proste

21.

Białka złożone

22.

Rola białka w organizmie człowiekawartość biologiczna białka, uzupełnianie się białek

- Zaproponować jakie rodzaje tłuszczów powinniśmy spożywać, jakiego tłuszczu możemy spożywać mniej, a jaki koniecznie powinien znajdować się w naszej diecie. -Obliczać zapotrzebowanie na tłuszcz dla różnych grup ludności. -Obliczyć ilość energii otrzymanej z tłuszczu.

D

-Wymienić zmiany zachodzące w tłuszczach pod wpływem wysokich temp. -Wymienić zmiany podczas przechowywania tłuszczów. -Wymienić tłuszcze odpowiednie do smażenia. -Charakteryzować zmiany fizykochemiczne zachodzące w tłuszczach pod wpływem temp. -Charakteryzować zmiany zachodzące podczas przechowywania tłuszczów. - Analizować przydatność tłuszczów do smażenia.

A

-Podać definicję białka. -Narysować schemat aminokwasu z zaznaczeniem grupy aminowej i kwasowej. -Dokonać podziału białek na proste i złożone. -Wymienić właściwości białek. -Charakteryzować nazwy białek złożonych z uwzględnieniem grupy prostetycznej. -Charakteryzować poszczególne białka. -Wymienić grupy białek prostych -Podać przykłady białek prostych -Wskazać źródła białek prostych - Scharakteryzować białka proste -Wymienić białka złożone. -Wskazać źródła białek złożonych. -Wskazać grupy prostetyczne poszczególnych białek złożonych. - Scharakteryzować białka złożone -Podzielić białka ze względu na rolę w organizmie (wartość odżywczą). -Podać definicję białka nisko – wysokowartościowego. – Podać definicję aminokwasów egzogennych i endogennych, podać przykłady -Wymienić produkty będące źródłem białka wysoko i niskowartościowego. -Wyjaśnić pojęcia „wzorzec białka wysokowartościowego”. -Wyjaśnić rolę białek w organizmie. -Wymienić skutki braku i nadmiaru białek w

C C

A A C C D

A B

przeprowadzać obliczenia związane z ustaleniem zapotrzebowania na surowce i inne niezbędne towary do określonej produkcji;

P

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; przeprowadzać obliczenia związane z ustaleniem zapotrzebowania na surowce i inne niezbędne towary do określonej produkcji; wskazywać sposoby zapobiegania niekorzystnym zmianom zachodzącym w półproduktach i wyrobach gotowych w trakcie obróbki technologicznej, ekspedycji i przechowywania; stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

PP

B A C C A A A C A A B C B A A A

P

PP

podające ( pogadank a)

PP PP PP PP

PP P

podające ( pogadank a)

P PP PP - stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii - stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; klasyfikować produkty i półprodukty spożywcze w zależności od wartości odżywczej i przydatności kulinarnej;

cała grupa, zespołow o

PP P P P PP P P P PP P PP PP P P

indywidua lnie cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

B B A

P PP P

4

23.

24.

25.

26.

Przegląd produktów białkowych

Bilans azotowy – normy białka

Substytuty białkowe.

Zmiany białek podczas ogrzewania

27.

Utrwalenie wiadomościsprawdzian pisemny

28.

Składniki mineralnerola w organizmie i podział

pożywieni. -Skomponować zestaw potraw, w którym nastąpi uzupełnienie wartości odżywczej białek. -Uzasadnić pełnowartościowość białek zwierzęcych i niepełnowartościowość białek roślinnych. -Określić wartość odżywczą białek wybranych produktów spożywczych. -Wskazywać aminokwas ograniczający. -Wyjaśnić na czym polega uzupełnianie wartości odżywczych białek i jakie to ma znaczenie. -Wyjaśnić rolę białek w organizmie. -Obliczać zawartość białka w różnych ilościach produktów spożywczych. -Wymienić produkty będące źródłem białka zwierzęcego i roślinnego. -Charakteryzować zapotrzebowanie na białko różnych grup ludności . -Charakteryzować produkty białkowe, - dobierać odpowiednio produkty spożywcze będące źródłem białka tak aby uzupełnić ich wartość odżywczą. -Wyjaśnić pojęcie i znać rodzaje bilansu azotowego. -Wymienić czynniki wpływające na bilans azotowy. -Wyjaśniać przyczyny i skutki każdego z rodzajów bilansu azotowego. -Wyjaśnić ogólne zapotrzebowanie na białko. -Analizować normy zapotrzebowania na białko. -Wymienić substytuty białka. -Wyjaśnić pojęcie substytutów. -Wymienić niekonwencjonalne źródła białka. -Omówić celowość stosowania substytutów białkowych i preparatów białkowych. -Scharakteryzować niekonwencjonalne źródła białek. -Scharakteryzować sposoby wykorzystywania substytutów białkowych dozwolonych w Polsce. -Wyjaśnić zmiany zachodzące w białkach podczas obróbki termicznej. -Omówić zmiany zachodzące w białkach podczas procesów technologicznych. -Ocenić w jakich sposób metody termiczne wpływają na strawność i przyswajalność białek.

Podać podział składników mineralnych z przykładami. Sklasyfikować składniki mineralne ze względu na ich ilości występujące w organizmie człowieka.

C PP C PP C PP PP

B B

PP B C A

przeprowadzać obliczenia związane z ustaleniem zapotrzebowania na surowce i inne niezbędne towary do określonej produkcji;

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

P PP PP

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

P D PP P PP

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

problemo wa( test sprawdzaj ący) podające ( pogadank a)

indywidua lnie

P PP

C

PP

C C

PP PP

B A B B D A B A C C C B

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; wskazywać sposoby zapobiegania niekorzystnym zmianom zachodzącym w półproduktach i wyrobach gotowych w trakcie obróbki technologicznej, ekspedycji i przechowywania; stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

PP PP PP P

C

P

D

PP

B C

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

P P

cała grupa, zespołow

5

29.

30.

31.

32.

Rola wapnia i fosforu w organizmie

Żelazo, miedź, kobaltpierwiastki krwiotwórcze

Rola soli kuchennej NaCl i potasu

Inne pierwiastki śladowe – jod, fluor

33.

Pierwiastki szkodliwe dla zdrowia

34.

Równowaga kwasowozasadowa

Określić podstawową rolę składników mineralnych w organizmie człowieka. Wyjaśnić rolę makroskładników w organizmie. Wyjaśnić rolę mikroskładników w organizmie. Zdefiniować pojęcie „składników mineralnych”. Wyjaśnić podział składników mineralnych ze względu na rolę w organizmie, ze względu na ilość, na odczyn. Wnioskować na podstawie tabel o pokryciu dziennego zapotrzebowania na składniki mineralne. Wskazać źródła wapnia i fosforu. Wymienić oznaki i skutki niedoboru wapnia i fosforu w organizmie. Podać dzienną normę zapotrzebowania na Ca i P. Określić rolę Ca i P w organizmie. Wymienić czynniki wpływające na przyswajalność Ca i P i właściwą gospodarkę wapniowo – fosforową. Scharakteryzować zależność ilości wykorzystanego wapnia od ilości fosforu. Obliczyć ilość produktów mlecznych pokrywających dzienne zapotrzebowanie wybranych grup ludności na wapń. Wymienić sposoby zapobiegania niedoborom Ca i P. Podać źródła żelaza, miedzi, kobaltu. Wymienić objawy i skutki niedoboru żelaza, miedzi, kobaltu. Charakteryzować rolę ww. pierwiastków w organizmie. Charakteryzować przyswajalność żelaza. Określić normy zapotrzebowania na żelazo, miedź, kobalt. Podać źródła chloru, sodu i potasu. Wymienić objawy i skutki niedoboru i nadmiaru Na, Cl, K. Wymienić objawy nadmiaru soli kuchennej. Określić rolę Na, K, Cl w organizmie. Wskazać najważniejsze pierwiastki śladowe. Wymienić symptomy i skutki niedoboru jodu, fluoru, selenu i nadmiaru metali ciężkich. Określić dzienną normę na wybrane pierwiastki śladowe. Porównać rolę mikro i makro – składników w organizmie. Wymienić pierwiastki szkodliwe dla zdrowia. Określić niekorzystne działanie na organizm człowieka. Znać źródła pierwiastków szkodliwych. Wymienić pierwiastki kwaso i zasadotwórcze. Wymienić produkty spożywcze o działaniu

C

P

B B A B

P P PP PP

D

PP

B A B C A

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; obliczać wartość energetyczną i odżywczą potraw i posiłków; przeprowadzać obliczenia związane z ustaleniem zapotrzebowania na surowce i inne niezbędne towary do określonej produkcji;

P PP

PP

C

PP

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

PP P PP

C

P

C C

P PP

A B B B B A

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

cała grupa, zespołow o cała grupa,

P P PP

C

A B A

o

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

P P

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

P P P PP

C

PP

C

PP

A B

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

P P

podające ( pogadank a)

A A A

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii;

P PP PP

podające ( pogadank

6

35.

36.

37.

38.

39.

40.

Ćwiczenie: ustalenie przekładowego zestawu o właściwościach zakwaszających, odkwaszających i równoważnych Utrwalenie wiadomościsprawdzian pisemny Witaminy- określenie, rola w organizmie i podział

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – witamina A

Witaminy D, E i K rola w organizmie

Witaminy rozpuszczalne w wodzie – witaminy z grupy B (B1,B2)

zakwaszającym i alkalizującym. Sklasyfikować przykłady zestawów zakwaszających, odkwaszających i równoważnych. Wyjaśnić cel utrzymania równowagi kwasowo – zasadowej dziennych racjach pokarmowych. Ocenić jadłospisy pod kątem równowagi kwasowo – zasadowej. Modyfikować jadłospisy celem ustalenia równowagi kwasowo – zasadowej

Podać definicję witamin. Podać podział witamin z przykładami. Wyjaśnić pojęcia prowitamina, hipo – hiper – i a – witaminoza – podać przykłady. Wyjaśnić podstawową rolę witamin w organizmie. Scharakteryzować typowe objawy niedoboru witamin w organizmie. Omówić historię odkrycia witamin. Podać nazwy chemiczne witamin. Wymienić witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A D E K). Wskazać źródła witaminy A. Wymienić skutki niedoboru witaminy A. Omówić czynniki powodujące zniszczenie witaminy A. Omówić źródła prowitaminy witaminy A i jej rolę w organizmie. Modyfikować jadłospis, by policzyć zapotrzebowanie na witaminę A rozpuszczalną w tłuszczach. Wskazać źródła witamin D, E, i K. Wymienić skutki niedoboru witamin D, E i K. Omówić czynniki powodujące zniszczenie witamin D, EiK Omówić źródła prowitaminy witaminy D i jej rolę w organizmie. Modyfikować jadłospis, by policzyć zapotrzebowanie na witaminy D, E i K Wymienić witaminy z grupy B. Wymienić skutki niedobory witaminy z grupy B1,B2, Podać źródła i czynniki niszczące witaminy B1,B2 Analizować tabelę zawartości witamin w produktach spożywczych. Modyfikować jadłospis, by policzyć zapotrzebowanie

C

klasyfikować produkty i półprodukty spożywcze w zależności od wartości odżywczej i przydatności kulinarnej;

B D D

A B B

klasyfikować produkty i półprodukty spożywcze w zależności od wartości odżywczej i przydatności kulinarnej;

indywidua lnie

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

PP

PP P P

C B A

PP PP PP

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

B A B

P PP PP

B

PP

C

PP stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

PP P PP

B

PP

C

PP

C

problemo wa( test sprawdzaj ący) podające ( pogadank a)

PP

P P

A B B D

zespołow o

PP

B C

A B A

a) P

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; klasyfikować produkty i półprodukty spożywcze w zależności od wartości odżywczej i przydatności kulinarnej; przeprowadzać obliczenia związane z ustaleniem

PP P P PP

cała grupa, zespołow o

PP

7

41.

42.

43.

44.

45.

46.

Pozostałe witaminy z grupy B

Witamina C - rola w organizmie

Ćwiczenie: Obliczanie ilości wybranych produktów spożywczych potrzebnej do pokrycia dziennego zapotrzebowania na witaminę C. Wzbogacanie produktów spożywczych i gotowych potraw pod względem witaminowym.

Czynniki powodujące straty witamin w pożywieniu zapobieganie

Woda – gospodarka wodna, rola wody w organizmie

na witaminy B1,B2. Określić zapotrzebowanie na witaminy B1,B2 dla różnych grup ludności. Wymienić witaminy z grupy B. Wymienić skutki niedobory witaminy z grupy B, podać źródła i czynniki niszczące witaminy z grupy B. Analizować tabelę zawartości witamin w produktach spożywczych. Modyfikować jadłospis, by policzyć zapotrzebowanie na witaminy z grupy B. Określić zapotrzebowanie na witaminy z grupy B różnych grup ludności. Wymienić inne nazwy witaminy C. Wyjaśnić rolę witaminy c w organizmie. Określić zapotrzebowanie na witaminę C zdrowych dorosłych. Wskazać najlepsze źródła. Wymienić skutki niedoboru witaminy C. Analizować tabelę zawartości witamin w produktach spożywczych. Obliczać zawartość witaminy C w produktach spożywczych. Obliczać ilość produktów spożywczych pokrywających zapotrzebowanie na witaminę C. Wymienić warunki wpływające na zawartość witamin w pożywieniu. Określić wpływ procesów technologicznych na zawartość witamin w potrawach. Wskazać przykłady witaminizowanych produktów i potraw. Wyjaśnić sposoby wzbogacania w witaminy (witaminizowanie) produktów spożywczych i potraw. Obliczać zawartość witamin w wybranych produktach, potrawach i posiłkach. Wymienić warunki wpływające na zawartość witamin w pożywieniu. Określić wpływ procesów technologicznych na zawartość witamin w potrawach. Wyjaśnić sposoby zapobiegania stratom witamin w produktach w czasie sporządzania potraw, przechowywania produktów i potraw. Obliczać zawartość witamin w wybranych produktach, potrawach i posiłkach. Wyjaśnić podstawową rolę wody w organizmie. Wymienić źródła wody dla organizmu, wymienić drogi wydalania wody z organizmu. Zdefiniować warunki jakie powinna spełniać woda do

B A B D C B A B C B A D C

zapotrzebowania na surowce i inne niezbędne towary do określonej produkcji; stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; klasyfikować produkty i półprodukty spożywcze w zależności od wartości odżywczej i przydatności kulinarnej; przeprowadzać obliczenia związane z ustaleniem zapotrzebowania na surowce i inne niezbędne towary do określonej produkcji;

PP P

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; przeprowadzać obliczenia związane z ustaleniem zapotrzebowania na surowce i inne niezbędne towary do określonej produkcji;

PP P P

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; obliczać wartość energetyczną i odżywczą potraw i posiłków;

C

A B B B

B B

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; obliczać wartość energetyczną i odżywczą potraw i posiłków; przeprowadzać obliczenia związane z ustaleniem zapotrzebowania na surowce i inne niezbędne towary do określonej produkcji;

A

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

PP PP PP

P P PP PP

PP P P PP PP

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; obliczać wartość energetyczną i odżywczą potraw i posiłków; przeprowadzać obliczenia związane z ustaleniem zapotrzebowania na surowce i inne niezbędne towary do określonej produkcji;

C B A

podające ( pogadank a)

PP

C A

PP

PP P P

PP stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

P PP P

8

47.

Bilans wodny organizmu

48.

Utrwalenie wiadomości –sprawdzian pisemny

49.

Wiadomości ogólne przemiana materii, jednostki

50.

51.

52.

53.

54.

Podstawowa przemiana materii

Metody pomiaru i obliczania p.p.m. Całkowita przemiana materii

Ćwiczenie: obliczanie całkowitej przemiany materii

Normy energetyczne, wartość energetyczna pożywienia

picia. Wyjaśnić znaczenie wód mineralnych w żywieniu. Zestawić produkty spożywcze obfitujące w wodę. Wymienić pierwiastki powodujące twardość wody. Zdefiniować bilans wodny i wymienić jego rodzaje. Wskazać przyczyny i skutki każdego z rodzajów bilansu wodnego. Zanalizować bilans wodny organizmu dorosłego człowieka.

Zdefiniować pojęcia: przemiana materii (metabolizm), anabolizm, katabolizm. Zdefiniować pojęcia podstawowa przemiana materii i całkowita przemiana materii. Wymienić metody pomiaru przemiany materii. Uzasadnić wpływ różnych czynników na wielkość przemiany materii. Wskazać normę podstawowej przemiany materii. Wymienić czynniki od których zależy podstawowa przemiana materii. Określić wpływ czynników na wielkość podstawowej przemiany materii. Określić czynniki zwiększające zapotrzebowanie na ppm. Wyjaśnić w jaki sposób określono normę ppm. Wskazać sposoby obliczania podstawowej przemiany materii. Obliczać ppm (własną). Wymienić składowe ppm. Wymienić czynniki od których zależy całkowita przemiana materii. Określić wpływ czynników na wielkość całkowitej przemiany materii. Określić czynniki zwiększające zapotrzebowanie na c.p.m. Obliczać wielkość własnej podstawowej przemiany materii i całkowitej przemiany materii przy zastosowaniu wybranego zworu. Obliczać całkowitą przemianę materii dla ludzi wykonujących pracę wymagającą różnego zapotrzebowania energetycznego. Wyjaśnić pojęcie wartości energetycznej pożywienia. Przedstawić wyróżniki energetyczne w kcal i kJ dla cukrowców, tłuszczów i białek. Zdefiniować pojęcie bilansu energetycznego.

B C A A B

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

D

A

P PP P PP P

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

P PP

A C

PP PP stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

P P

C

P

B

P

B B C A A

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii;

PP P PP P P

B

P

B

P P

C

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; obliczać wartość energetyczną i odżywczą potraw i posiłków;

A C

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

P P

C

B

cała grupa, zespołow o

problemo wa(test sprawdzaj ący) podające ( pogadank a)

indywidua lnie

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o cała grupa, zespołow o

PP

A

B A

podające ( pogadank a)

podające ( pogadank a)

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

PP

P

cała grupa, zespołow o

9

55.

56.

57.

Ćwiczenie: obliczanie wartości energetycznej na podstawie składu. Ćwiczenie: obliczanie wartości energetycznej jednej porcji potrawy

Ćwiczenie: obliczanie wartości energetycznej posiłków

58.

Utrwalenie materiału – sprawdzian pisemny

59.

Budowa przewodu pokarmowego

Wymienić i omówić rodzaje bilansu energetycznego (zerowy, ujemny, dodatni). Charakteryzować przyczyny i skutki bilansu ujemnego i dodatniego. Przedstawić zasady ustalania norm energetycznych. Podać definicję i rodzaje norm – minimalne, zalecane, optymalne. Dokonać podziału ludności na grupy uwzględniając wiek, płeć, stan fizjologiczny i rodzaj wykonywanej pracy. Korzystać z tabeli norm pokarmowych. Wyjaśnić cele i zadania norm żywienia. Analizować składniki pokarmowe, na które opracowano normy. Uzasadnić praktyczne znaczenie norm. Obliczać wartość energetyczną pożywienia. Obliczać wartości energetyczne produktów spożywczych na podstawie ich składu chemicznego. Posługiwać się tablicami wartości odżywczych produktów spożywczych. Obliczać wartość energetyczną pożywienia. Obliczać wartości energetyczne produktów spożywczych na podstawie ich składu chemicznego. Porównywać wartość energetyczną różnych produktów. Posługiwać się tablicami wartości odżywczych produktów spożywczych. Określić udział poszczególnych składników pokarmowych w pokryciu dziennego zapotrzebowania energetycznego organizmu. Obliczać wartość energetyczną pożywienia. Obliczać wartości energetyczne produktów spożywczych na podstawie ich składu chemicznego. Porównywać wartość energetyczną różnych produktów. Posługiwać się tablicami wartości odżywczych produktów spożywczych. Określić udział poszczególnych składników pokarmowych w pokryciu dziennego zapotrzebowania energetycznego organizmu.

Omówić budowę przewodu pokarmowego, Scharakteryzować poszczególne odcinki przewodu pokarmowego Scharakteryzować rolę żółci, wątroby i trzustki w

B

P

C

P

B A

P P

C

PP

C B D

PP PP PP

D C C

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

C C C C C

C C

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; klasyfikować produkty i półprodukty spożywcze w zależności od wartości odżywczej i przydatności kulinarnej; obliczać wartość energetyczną i odżywczą potraw i posiłków;

C

cała grupa, zespołow o

P P

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

problemo wa ( test sprawdzaj ący) eksponują ca(prezent acja multimedi

indywidua lnie

PP PP PP

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii; klasyfikować produkty i półprodukty spożywcze w zależności od wartości odżywczej i przydatności kulinarnej; obliczać wartość energetyczną i odżywczą potraw i posiłków;

C

B C

podające ( pogadank a)

PP

C

C C

PP PP PP

P P P P PP

- stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii,

P PP PP

cała grupa, zespołow o

10

żywieniu.

60.

61.

62.

63.

64.

Trawienie, wchłanianie i wydalanie

Czynniki zewnętrzne i ich wpływ na strawność pokarmów

Ogólny zarys przemian ustrojowych

Trawienie cukrowców

Trawienie tłuszczów

Wymienić kolejne odcinki przewodu pokarmowego, umieć wskazać je na schemacie przewodu pokarmowego. Scharakteryzować rolę poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego. Podać definicję trawienia, wchłaniania, wydalania. Określić w jakiej postaci poszczególne składniki pokarmowe są wchłaniane do organizmu. Podać definicje strawności i przyswajalności. Wymienić czynniki wpływające na strawność i przyswajalność składników odżywczych pożywienia. Określić rolę poszczególnych czynników wpływających na strawność i przyswajalność pożywienia. Wyjaśnić wykorzystanie poszczególnych składników pokarmowych w organizmie człowieka. Podać definicje metabolizmu, katabolizmu i anabolizmu. Wskazać u kogo zachodzą ww. procesy w przewadze. Wyjaśnić przemiany składników pokarmowych w organizmie. Wykazać, że wszystkie procesy ustrojowe są ze sobą ściśle powiązane i nieprawidłowy przebieg jednego może zakłócić bieg innych. Wymienić miejsca trawienia cukrowców, podać przebieg trawienia. Wyjaśnić w jakiej postaci cukrowce zostają wchłonięte do organizmu, podać odcinek przewodu pokarmowego gdzie zachodzi wchłanianie. Wskazać soki trawienne, enzymy biorące udział w trawieniu cukrowców. Wyjaśnić dalsze przemiany cukrowców, rolę wątroby jako magazynu glikogenu. Zaznaczyć na schemacie przebieg trawienia cukrowców. Wyjaśnić rolę poszczególnych soków trawiennych i enzymów. Wyjaśnić wykorzystanie cukrowców w organizmie człowieka Wymienić miejsca trawienia tłuszczów, podać przebieg trawienia. Wskazać soki trawienne i enzymy trawiące tłuszcze. Wskazać rolę wątroby i żółci w trawieniu tłuszczów.

A

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

P

C

P

A C

PP PP

A A

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

P PP

C

PP

B

PP

A

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

PP

B C

P PP

D

PP

A

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

PP

C

P

B

P

C

P

C

PP

C

PP

C

PP

A B B

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

PP P P

alna), podają capogadank a podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

11

65.

66.

67.

Trawienie i białek

Współzależność przemian składników pokarmowych w organizmie

Enzymy – wiadomości ogólne, budowa i warunki działania

68.

Klasyfikacja enzymów

69.

Gruczoły wydzielania dokrewnego

70.

Hormony I ich rola w organizmie człowieka

Zaznaczyć na schemacie przebieg trawienia tłuszczów. Wyjaśnić rolę soków i enzymów trawiennych. Wyjaśnić wykorzystanie tłuszczów w organizmie człowieka. Wymienić miejsca trawienia białek, podać przebieg trawienia. Wskazać soki trawienne i enzymy trawiące białka. Określić postać w jakiej białka są wchłaniane. Zaznaczyć na schemacie przebieg trawienia białek. Wyjaśnić rolę soków i enzymów trawiennych. Wyjaśnić przemiany białka w organizmie. Podać przykłady współdziałania niektórych składników pokarmowych w organizmie (w zapobieganiu chorób). Wyjaśnić wykorzystanie poszczególnych składników pokarmowych w organizmie człowieka. Scharakteryzować współzależność pomiędzy przemianami składników pokarmowych. Wykazać, które składniki pokarmowe mogą się wzajemnie zastępować i w jaki sposób. Zdefiniować pojęcie enzymu. Wyjaśnić podstawową rolę enzymów i ich budowę. Scharakteryzować warunki działania enzymów. Wymienić enzymy działające w poszczególnych odcinkach przewodu pokarmowego. Wymienić enzymy biorące udział w trawieniu poszczególnych składników odżywczych. Określić co jest cechą charakterystyczną enzymów – podać przykłady. Wyjaśnić udział enzymów w procesach trawiennych. Sporządzić schemat występowania enzymów w przewodzie pokarmowym. Przedstawić żywieniową klasyfikację enzymów. Zestawić enzymy trawienne działające w przewodzie pokarmowym wg grup.

C C C

B C

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

Podać definicję hormonów. Wymienić gruczoły dokrewne. Przedstawić ich rozmieszczenie. Wymienić hormony produkowane przez dane gruczoły dokrewne. Podać definicję hormonów. Wyjaśnić podstawową rolę hormonów w organizmie. Wymienić poznane hormony. Wymienić hormony produkowane przez dane gruczoły dokrewne. Wyjaśnić pojęcie nadczynność I niedoczynność. Wymienić schorzenia spowodowane niedoczynnością I

A B A A A C A A

A B C C C C B

PP PP PP stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o

P PP

podające ( pogadank a)

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

PP P PP P

podające ( pogadank a)

cała grupa, zespołow o cała grupa, zespołow o

stosować nazwy, pojęcia I określenia właściwe dla gastronomii

PP P PP PP

podające ( pogadank a)

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

PP P P PP PP PP P

B

PP

C

PP

D

PP

A B C A

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii

PP P P PP

A

PP

B

PP

B D

PP PP

C A

cała grupa, zespołow o

PP PP

12

71.

72.

Szkodliwość działania alkoholu na organizm ludzki

Utrwalenie materiału – sprawdzian pisemny

nadczynnością gruczołów. Wyjaśnić rolę poszczególnych hormonów. Określić wpływ alkoholu na organizm. Podać choroby spowodowane nadmiernym spożyciem alkoholu. Podać źródła alkoholu.

C B A B

stosować nazwy, pojęcia i określenia właściwe dla gastronomii;

PP PP PP PP

eksponują ca( prezentacj a multimedi alna) problemo wa ( test sprawdzaj ący)

cała grupa, zespołow o

indywidua lnie

13