P7_TA(2013)0074 Eliminowanie stereotypów dotyczących płci w UE

P7_TA(2013)0074 Eliminowanie stereotypów dotyczących płci w UE Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie eliminowania stereotypów dotyczących płci w UE (2012/2116(INI)) Parlament Europejski, – uwzględniając deklarację pekińską i platformę działania przyjęte w dniu 15 września 1995 r. podczas IV Światowej Konferencji w sprawie Kobiet, a takŜe rezolucje Parlamentu: z dnia 18 maja 2000 r. w sprawie skutków przyjęcia platformy działania z Pekinu1, z dnia 10 marca 2005 r. w sprawie wniosków z IV Światowej Konferencji na temat Kobiet – Platforma działania (Pekin + 10)2, a takŜe z 25 lutego 2010 r. w sprawie działań następczych w związku z pekińską platformą działania (Pekin +15)3, – uwzględniając Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet przyjętą przez ONZ w 1979 r., – uwzględniając art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej, podkreślający wartości wspólne państwom członkowskim takie jak: pluralizm, niedyskryminacja, tolerancja, sprawiedliwość, solidarność oraz równość kobiet i męŜczyzn, – uwzględniając art. 19 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), odnoszący się do zwalczania dyskryminacji ze względu na płeć, – uwzględniając dyrektywę 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w Ŝycie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i męŜczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy (przekształcenie)4 oraz dyrektywę Rady 2004/113/WE z dnia 13 grudnia 2004 r. wprowadzającą w Ŝycie zasadę równego traktowania męŜczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług5; – uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/73/WE z dnia 23 września 2002 r. zmieniającą dyrektywę Rady 76/207/EWG w sprawie wprowadzenia w Ŝycie zasady równego traktowania męŜczyzn i kobiet w zakresie dostępu do zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego oraz warunków pracy6, – uwzględniając konkluzje Rady z dnia 2 grudnia 1998 r., w których ustalono, Ŝe coroczna ocena realizacji pekińskiej platformy działania będzie obejmować ilościowe i jakościowe wskaźniki oraz poziomy odniesienia, – uwzględniając wspólną deklarację ministrów państw członkowskich UE ds. równości płci przyjętą w dniu 4 lutego 2005 r. w ramach przeglądu pekińskiej platformy działania po 10 1 2 3 4 5 6

Dz.U. C 59 z 23.2.2001, s. 258. Dz.U. C 320 E z 15.12.2005, s. 247. Dz.U. C 348 E z 21.12.2010, s. 11. Dz.U. L 204 z 26.7.2006, s. 23. Dz.U. L 373 z 21.12.2004, s. 37. Dz.U. L 269 z 5.10.2002, s. 15.

latach, w której to deklaracji m.in. potwierdzili oni swoje zdecydowane poparcie i zaangaŜowanie na rzecz pełnej i skutecznej realizacji deklaracji pekińskiej oraz pekińskiej platformy działania, – uwzględniając konkluzje Rady z dni 2–3 czerwca 2005 r., w których zachęcono państwa członkowskie i Komisję do wzmocnienia mechanizmów instytucjonalnych słuŜących wspieraniu równości płci i stworzenia ram umoŜliwiających ocenę realizacji pekińskiej platformy działania, aby móc śledzić postępy w bardziej spójny i systematyczny sposób, – uwzględniając „Europejski pakt na rzecz równości płci” (2011-2020), przyjęty przez Radę Europejską w marcu 2011 r.1, – uwzględniając strategię Komisji na rzecz równości kobiet i męŜczyzn 2010-2015 przedstawioną przez Komisję w dniu 21 września 2010 r. i towarzyszący strategii dokument roboczy słuŜb Komisji w sprawie działań umoŜliwiających realizację strategii (COM(2010)0491, SEC(2010)1080), – uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 września 2008 r. w sprawie wpływu marketingu i reklamy na równość kobiet i męŜczyzn2, – uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 marca 2012 r. w sprawie równości kobiet i męŜczyzn w Unii Europejskiej3, – uwzględniając art. 48 Regulaminu, – uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7-0401/2012), A. mając na uwadze art. 8 TFUE, który stanowi, Ŝe we wszystkich swoich działaniach Unia zmierza do zniesienia nierówności oraz wspierania równości męŜczyzn i kobiet; B. mając na uwadze, Ŝe mimo pewnych postępów w wielu państwach członkowskich wiele kobiet wciąŜ dźwiga niewspółmierną część cięŜaru wychowywania dzieci i opieki nad innymi osobami na ich utrzymaniu; mając na uwadze, Ŝe utrzymujące się stereotypy stanowią przeszkodę w dzieleniu się obowiązkami rodzinnymi i domowymi między kobietami i męŜczyznami oraz utrudniają urzeczywistnienie zasady równości na rynku pracy; C. mając na uwadze, Ŝe stereotypy wciąŜ istnieją na wszystkich szczeblach społeczeństwa i we wszystkich przedziałach wiekowych, mając wpływ na to, jak postrzegamy siebie nawzajem, odwołując się do nadmiernie uproszczonych załoŜeń opartych na uwarunkowanych społecznie normach, praktykach i przekonaniach, które mają nierzadko podłoŜe kulturowe i religijne, których siła tkwi często w religii i które są wyrazem ukrytej dystrybucji władzy i utrwalają ją; D. mając na uwadze, Ŝe naleŜy wyeliminować wszelkie pośrednie i bezpośrednie przejawy dyskryminacji ze względu na płeć, aby zagwarantować kobietom prawo do równego traktowania i zmienić kulturowo uwarunkowane postrzeganie kobiet jako istot biernych lub gorszych od męŜczyzn; 1 2 3

Załącznik do konkluzji Rady z dnia 7 marca 2011 r. Dz.U. C 295 E z 4.12.2009, s. 43. Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0069.

E. mając na uwadze, Ŝe tradycyjne role przypisane płciom i stereotypy z tym związane wciąŜ mają duŜy wpływ na podział ról pomiędzy kobietami i męŜczyznami w domu, w pracy i w społeczeństwie w ujęciu ogólnym, przy czym kobiety często przedstawiane są jako te, które zajmują się domem i dziećmi, podczas gdy w powszechnym wizerunku męŜczyźni zapewniają pieniądze i opiekę; mając na uwadze, Ŝe stereotypy utrzymują status quo w kwestii trudności w osiągnięciu równości płci z przyczyn dziedzicznych i ograniczają moŜliwości zatrudnienia i rozwoju osobistego dla kobiet, utrudniając im wykorzystanie pełnego potencjału jako jednostki i podmiotu gospodarczego, a zatem stanowią powaŜne przeszkody na drodze do osiągnięcia równości kobiet i męŜczyzn; F. mając na uwadze, Ŝe role poszczególnych płci kształtują się i są narzucane w wyniku oddziaływania róŜnorodnych czynników społecznych, zwłaszcza mediów i edukacji, oraz powstają w dzieciństwie i podczas dojrzewania w procesie socjalizacji, a więc wywierają wpływ na człowieka podczas jego całego Ŝycia; G. mając na uwadze, Ŝe kobiety mieszkające na obszarach wiejskich są bardziej dyskryminowane i borykają się z większą liczbą stereotypów płci niŜ kobiety mieszkające na obszarach miejskich oraz Ŝe wskaźnik zatrudnienia wśród kobiet na obszarach wiejskich jest znacznie niŜszy od wskaźnika zatrudnienia wśród kobiet w miastach; H. mając na uwadze, Ŝe stereotypy płciowe łączą się często z innymi stereotypami, takimi jak stereotypy dyskryminujące z uwagi na wiek, status migranta, orientację seksualną, niepełnosprawność itp., wobec czego dotykają w większym stopniu kobiet mających wieloraką toŜsamość; I. mając na uwadze, Ŝe przemoc wobec kobiet stanowi pogwałcenie praw człowieka, które dotyczy wszystkich warstw społecznych, kulturowych i ekonomicznych; Media i kultura J. mając na uwadze, Ŝe dyskryminacja ze względu na płeć w mediach, komunikacji i reklamie jest wciąŜ często spotykana i ułatwia powielanie stereotypów dotyczących płci, zwłaszcza poprzez przedstawianie kobiet jako obiektów poŜądania seksualnego w celu promowania sprzedaŜy; mając na uwadze, Ŝe np. w reklamie kobiety stanowią 27% pokazywanych pracowników lub specjalistów, natomiast w 60% przypadków przedstawia się je jako osoby wykonujące prace domowe lub sprawujące opiekę nad dziećmi; mając jednak na uwadze, Ŝe reklama i środki przekazu mogą stanowić potęŜną broń w zwalczaniu stereotypów i uprzedzeń związanych z płcią; K. mając na uwadze, Ŝe dzieci w bardzo młodym wieku mają styczność ze stereotypami dotyczącymi płci za pośrednictwem modelowych ról lansowanych w serialach i programach telewizyjnych, dyskusjach, grach, grach wideo i reklamach, materiałach do nauki i programach edukacyjnych, postawach w szkole, rodzinie i społeczeństwie, co wpływa na sposób postrzegania przez dzieci norm postępowania kobiet i męŜczyzn i wywiera wpływ na resztę ich Ŝycia oraz na ich przyszłe dąŜenia; L. mając na uwadze, Ŝe sposób przedstawiania dziewcząt w przestrzeni publicznej zmniejsza szacunek, z jakim odnosi się do nich społeczeństwo, i promuje przemoc wobec dziewcząt; mając na uwadze, Ŝe chociaŜ media mogą odgrywać pozytywną rolę edukacyjną, stereotypy dotyczące dzieci płci Ŝeńskiej są w nich rozpowszechnione i często umacniają tradycyjne postawy i wzorce zachowań, w tym równieŜ w reklamie i w programach dla dzieci;

M. mając na uwadze, Ŝe w programach telewizyjnych, grach komputerowych i wideoklipach muzycznych coraz wyraźniej zauwaŜalna jest tendencja – dyktowana częściowo względami handlowymi – do ukazywania kobiet prowokacyjnie ubranych, w seksualnych pozach, co utrwala stereotypy dotyczące płci; mając na uwadze, Ŝe teksty piosenek dla młodzieŜy zawierają treści seksualnie sugestywne, które często szerzą przemoc wobec kobiet i dziewcząt; N. mając na uwadze, Ŝe nowy status kulturalny pornografii ma największy wpływ na młode kobiety i młodych męŜczyzn; mając na uwadze, Ŝe rozpowszechnianie pornografii, czyli obecny proces kulturowy, w ramach którego pornografia przedostaje się do naszego Ŝycia codziennego jako coraz powszechniej akceptowany, często idealizowany element kultury, występuje szczególnie wyraziście w kulturze młodzieŜowej: począwszy od programów telewizyjnych i czasopism dla młodzieŜy, a skończywszy na muzyce i reklamach skierowanych do ludzi młodych; Edukacja i szkolenie O. mając na uwadze, Ŝe dostęp do formalnego kształcenia na poziomie podstawowym, średnim i wyŜszym, a takŜe treści programów nauczania dla dziewcząt i chłopców to waŜne czynniki wpływające na róŜnice płciowe, a co za tym idzie – na dokonywane wybory i dostęp do praw; mając na uwadze, Ŝe chociaŜ w UE dostęp dziewcząt i chłopców do edukacji moŜe się ogólnie wydawać mniej problematyczny niŜ w innych częściach świata, naleŜy jednak zwrócić uwagę, Ŝe dziewczęta i chłopcy nie są traktowani jednakowo w kwestii dostępu do systemów edukacyjnych i stwarzanych przez nie szans ani w kwestii pełnego korzystania z nich; mając na uwadze zwłaszcza, Ŝe w przypadku dziewcząt wywodzących się z mniejszości, jak dziewczęta ze społeczności romskiej czy społeczności migrantów, osoby ubiegające się o azyl, uchodźcy i dziewczęta niepełnosprawne, dostęp do edukacji wciąŜ jest nader problematyczny w niektórych krajach; P. mając na uwadze, Ŝe od najmłodszego wieku dzieci mogą uczyć się równości i walki ze stereotypami dotyczącymi płci dzięki wychowaniu opartemu na uznaniu równości; Q. mając na uwadze, Ŝe nadal istniejące stereotypy dotyczące moŜliwości edukacyjnych i zawodowych dostępnych dla kobiet przyczyniają się do utrzymania nierówności, mając na uwadze, Ŝe edukacja i szkolenia wciąŜ słuŜą przenoszeniu stereotypów dotyczących płci, gdyŜ kobiety i męŜczyźni często wybierają tradycyjną ścieŜkę edukacji i szkoleń, co ma powaŜne skutki dla rynku pracy, ogranicza zróŜnicowanie karier zawodowych i sprawia, Ŝe kobiety często pracują w mniej cenionych i gorzej płatnych zawodach; R. mając na uwadze, Ŝe w procesie kształcenia zainteresowanie chłopców i dziewczynek róŜnymi przedmiotami w dalszym ciągu nie jest w równym stopniu stymulowane, przy czym dotyczy to zwłaszcza nauk ścisłych i przedmiotów technicznych; S. mając na uwadze, Ŝe chociaŜ wiele krajów europejskich dysponuje doradztwem zawodowym uwzględniającym aspekt płci, często jest ono skierowane do dziewcząt w celu zachęcenia ich do wyboru karier technologicznych i naukowych, a nie istnieją inicjatywy skierowane do chłopców, by decydowali się na kariery w sektorach edukacji i zdrowia czy na zawody w dziedzinach humanistycznych; Rynek pracy

T. mając na uwadze, Ŝe wpływ stereotypów dotyczących płci na kształcenie i szkolenie ma powaŜne skutki dla rynku pracy, gdzie kobiety wciąŜ borykają się z segregacją poziomą i pionową, oraz mając na uwadze, Ŝe w związku z tym niektóre sektory nadal są uwaŜane za „męski” (zatrudniające w 85% męŜczyzn), zaś poziom wynagrodzenia jest w nich wyŜszy niŜ poziom w sektorach uwaŜanych za „kobiece” (zatrudniających w 70% kobiety); mając ponadto na uwadze, Ŝe ogólnie więcej kobiet jest zatrudnionych na stanowiskach o niŜszym statucie społeczno-ekonomicznym, co równieŜ ogranicza ich pewność siebie i poczucie własnej wartości; U. mając na uwadze, Ŝe stereotypy dotyczące płci na rynku pracy wciąŜ ograniczają dostęp kobiet do pewnych sektorów, jak inŜynieria, gaszenie poŜarów, produkcja, budowa, stolarstwo, mechanika, sektory techniczne i naukowe oraz nowe technologie, ale równieŜ ograniczają dostęp męŜczyzn do sektorów opieki nad dziećmi (połoŜne, pielęgniarki dziecięce itp.); V. mając na uwadze, Ŝe lepsza znajomość zawodów istniejących na rynku pracy przyczyniłaby się do zwiększenia dostępu do wszystkich szkoleń zawodowych; W. mając na uwadze, Ŝe tworzenie stereotypów dotyczących płci przynosi efekt przeciwny do zamierzonego i przyczynia się do podziału rynku pracy na zawody według kryterium płci i do zwiększania róŜnic w zarobkach kobiet i męŜczyzn; X. mając na uwadze, Ŝe w 2010 r. w UE, wykonując jednakową pracę, kobiety wciąŜ zarabiały średnio około 16,4% mniej niŜ męŜczyźni, oraz mając na uwadze, Ŝe róŜnice w zarobkach zaleŜą od państwa członkowskiego i w niektórych państwach przekroczyły 22% w 2011 r.; mając na uwadze, Ŝe choć przyczyny tego zróŜnicowania wynagrodzenia są wielorakie i złoŜone, kryją się za nimi często stereotypy związane z płcią i postrzeganie kobiety wyłącznie przez pryzmat tradycyjnego podziału ról; Y. mając na uwadze, Ŝe w kontekście godzenia pracy z Ŝyciem prywatnym kobiety na ogół nieproporcjonalnie często korzystają z „elastycznego czasu pracy” i są zatrudnione w niepełnym wymiarze godzin, co wskazuje, Ŝe obecnie nadal obowiązuje tradycyjne przekonanie, zgodnie z którym kobiety ponoszą główną odpowiedzialność za opiekę nad rodziną, w związku z czym są zmuszone zatrudniać się w niepełnym wymiarze godzin, akceptować elastyczny czas pracy i umowy na czas określony, oraz mają mniejsze szanse na rynku pracy i mniejsze szanse na awans; Z. mając na uwadze, Ŝe przerwy w karierze zawodowej kobiet, spowodowane urlopami macierzyńskimi lub wychowawczymi, pogłębiają jeszcze róŜnice w wysokości wynagrodzenia i emerytury kobiet i męŜczyzn; Podejmowanie decyzji gospodarczych i politycznych AA. mając na uwadze ekspertyzę Komisji z 2011 r. pokazującą, Ŝe w 2012 r. w Unii Europejskiej kobiety stanowiły 14% członków zarządów największych spółek giełdowych, co wskazuje na istnienie tzw. szklanego sufitu, który utrudnia kobietom zajmowanie najwyŜszych stanowisk kierowniczych oraz pozbawia równych szans na awans; AB. mając na uwadze, Ŝe pomimo poprawy sytuacji w ciągu minionych kilku lat kobiety nie są jeszcze dostatecznie reprezentowane wśród decydentów politycznych na szczeblu lokalnym, krajowym i unijnym; mając na uwadze, Ŝe reprezentacja kobiet w rządach i

parlamentach krajowych zwiększyła się z 21% w 2004 r. do 23% w 2009 r., zaś reprezentacja kobiet w Parlamencie Europejskim zwiększyła się z 30% w 2004 r. do 35% w 2009 r.; AC. mając na uwadze, Ŝe stereotypy płciowe i seksizm wciąŜ są powszechne zarówno w politycznych, jak i gospodarczych organach decyzyjnych, gdzie regularnie padają seksistowskie uwagi i dochodzi do napastowania, nie wyłączając pewnych form napastowania seksualnego i przemocy wobec kobiet; AD. mając na uwadze, Ŝe konieczne jest wyeliminowanie stereotypów dotyczących płci, zwłaszcza na poziomie przedsiębiorstw, gdzie większość stanowisk kierowniczych zajmują męŜczyźni, poniewaŜ przyczyniają się one do hamowania aspiracji młodych kobiet i zniechęcają kobiety do ubiegania się o najwyŜsze stanowiska kierownicze wiąŜące się z podejmowaniem decyzji finansowych, gospodarczych i politycznych w sferze zarówno publicznej, jak i prywatnej; Działania UE 1. zwraca uwagę na wyraźny brak postępu w wypełnianiu zobowiązań podjętych zarówno przez UE, jak i róŜne rządy w ramach pekińskiej platformy działania, jak równieŜ podkreśla konieczność opracowania nowych wskaźników w dziedzinie stereotypów dotyczących płci i sprawozdań analitycznych na szczeblu UE oraz zachęca Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i MęŜczyzn do zajęcia się tym problemem; 2. zwraca uwagę, Ŝe pomimo zaangaŜowania UE na rzecz równości kobiet i męŜczyzn wciąŜ występuje luka w prawie przewidującym niedyskryminację kobiet i równość płci w dziedzinach zabezpieczenia społecznego, edukacji i mediów, zatrudnienia i wynagrodzenia; podkreśla konieczność energicznego wdraŜania istniejących przepisów i opracowania nowych przepisów w tych dziedzinach; wzywa Komisję do uwzględnienia problematyki równości płci we wszystkich obszarach polityki, gdyŜ będzie to skutkować zwiększeniem potencjału wzrostu europejskiej siły roboczej; 3. wzywa Komisję i państwa członkowskie do skutecznego wykorzystania środków z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) na długoterminowe strategie, aby przybliŜyć kobietom te sektory rynku pracy, w których ze względu na stereotypy związane z płcią są one w dalszym ciągu w zbyt małym stopniu reprezentowane, a takŜe sprawić, by sektory te stały się dla kobiet bardziej atrakcyjne; uwaŜa, Ŝe strategie powinny obejmować działania pozytywne, uczenie się przez całe Ŝycie i aktywne zachęcanie dziewcząt do podejmowania studiów w dziedzinach, których tradycyjnie nie postrzega się jako „kobiecych”, jak technologie informacyjne czy mechanika, oraz wspieranie środków umoŜliwiających pogodzenie Ŝycia zawodowego z Ŝyciem rodzinnym kobiet i męŜczyzn; 4. zwraca się do Komisji o wsparcie prowadzonych przez państwa członkowskie działań mających na celu wyeliminowanie stereotypów oraz propagowanie powszechnego i pozbawionego wynikających ze stereotypów przeszkód dostępu do nauki i do zatrudnienia; 5. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o wyraźne i trwałe wsparcie obecnego programu Dafne oraz przyszłego programu „Prawa i obywatelstwo”, jako elementów zwalczania przemocy wobec kobiet i stereotypów dotyczących płci; 6. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o opracowanie strategii, które podejmą

problem podstawowych przyczyn dyskryminacji kobiet i przemocy wobec kobiet, które są głęboko zakorzenione w stereotypach i nierówności między kobietami a męŜczyznami, poczynając od eliminowania stereotypów dotyczących płci; Media i kultura 7. zwraca uwagę, Ŝe włączanie stereotypów dotyczących płci do reklam emitowanych podczas dziecięcych programów telewizyjnych, a takŜe do samych tych programów, stanowi szczególny problem ze względu na ich potencjalne oddziaływanie na socjalizację płci, a co za tym idzie – na sposób postrzegania przez dzieci samych siebie, członków ich rodzin i świata zewnętrznego; podkreśla znaczenie ograniczenia kontaktu dzieci ze stereotypami dotyczącymi płci w miarę moŜliwości w ramach krytycznego podejścia do edukacji medialnej w szkole; 8. podkreśla znaczenie obejmowania procesem uwzględniania aspektu płci równieŜ chłopców i wobec tego nalega na nauczanie w ramach specjalnie przygotowanych ćwiczeń w celu uświadamiania ich odnośnie do stereotypów; 9. podkreśla, Ŝe reklama często przekazuje treści dyskryminujące lub nieprzyzwoite oparte na wszelkiego rodzaju stereotypach dotyczących płci, które utrudniają realizację strategii w dziedzinie równouprawnienia płci; wzywa Komisję, państwa członkowskie oraz społeczeństwo obywatelskie i organy branŜowe zajmujące się regulacją sektora reklamy do bliskiej współpracy w zakresie zwalczania takich praktyk, szczególnie poprzez stosowanie przez sektor marketingu i reklamy skutecznych narzędzi gwarantujących poszanowanie ludzkiej godności i prawości; 10. zwraca równieŜ uwagę, Ŝe reklama moŜe być skutecznym sposobem podwaŜania stereotypów i zwalczania ich oraz istotnym narzędziem dzisiejszych społeczeństw wielokulturowych słuŜącym walce z rasizmem, seksizmem i dyskryminacją; wzywa Komisję, państwa członkowskie i podmioty zajmujące się zawodowo reklamą do wzmocnienia działań szkoleniowych i edukacyjnych, aby pokonywać stereotypy, zwalczać dyskryminację oraz propagować równouprawnienie, zwłaszcza w młodym wieku; apeluje do państw członkowskich w szczególności o nawiązanie i rozwój bliskiej współpracy z istniejącymi szkołami marketingu, komunikacji i reklamy, aby przyczynić się do zapewnienia solidnego szkolenia przyszłych pracowników sektora; 11. podkreśla konieczność przeprowadzenia specjalnych kursów na temat stereotypów dotyczących płci w mediach dla krajowych komisji etyki reklamy i organów samoregulujących i regulacyjnych, aby podniosła się świadomość niekorzystnego wpływu obrazów świadczących o dyskryminacji ze względu na płeć w telewizji, w internecie oraz kampaniach marketingowych i reklamowych; 12. wzywa UE do prowadzenia na całym swoim terytorium działań uświadamiających pod hasłem zero tolerancji dla zniewag o podłoŜu seksistowskim lub dla przedstawiania kobiet w mediach w sposób uwłaczający ich godności; 13. wzywa UE i jej państwa członkowskie do prowadzenia szkoleń i akcji kształtujących świadomość z pracownikami mediów na temat szkodliwych skutków stereotypów płciowych oraz właściwych praktyk w tej dziedzinie; 14. podkreśla znaczenie promowania wizerunku kobiety w sposób nienaruszający jej godności oraz przeciwdziałania utrwalonym stereotypom związanym z płcią, a zwłaszcza

rozpowszechnionym upokarzającym przekazom wizualnym, przy jednoczesnym pełnym poszanowaniu wolności wypowiedzi i prasy; 15. wzywa UE i jej państwa członkowskie do podjęcia konkretnych działań w odpowiedzi na rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 1997 r. w sprawie dyskryminacji kobiet w reklamie1; 16. wzywa Komisję do wspomagania państw członkowskich w walce z seksualizacją dziewcząt nie tylko przez gromadzenie niezbędnych danych, promowanie dobrych praktyk i organizowanie kampanii informacyjnych, ale takŜe przez finansowe wspieranie działań podejmowanych w państwach członkowskich, w szczególności przez organizacje ds. kobiet zwalczające seksualizację i przemoc wobec kobiet i dziewcząt; 17. wzywa państwa członkowskie do wdroŜenia pozytywnych środków gwarantujących większej liczbie kobiet dostęp do stanowisk kierowniczych w mediach, w tym równieŜ do najwyŜszych stanowisk kierowniczych; 18. wzywa państwa członkowskie do prowadzenia badań i opracowywania porównywalnych danych na temat kobiet i mediów, w tym równieŜ na temat przedstawiania kobiet z konkretnych grup społecznych, takich jak kobiety niepełnosprawne lub kobiety naleŜące do mniejszości etnicznych; Edukacja i szkolenie 19. podkreśla konieczność opracowania specjalnych kursów doradztwa zawodowego w szkołach podstawowych i średnich oraz instytucjach szkolnictwa wyŜszego w celu informowania osób młodych o niekorzystnym wpływie stereotypów dotyczących płci oraz zachęcania młodzieŜy do podejmowania nauki i pracy w dziedzinach, które niegdyś uwaŜano za typowo „męskie” lub „kobiece”; zwraca się o udzielenie wsparcia dla wszelkich działań mających na celu zmniejszenie występowania stereotypów dotyczących płci wśród małych dzieci; 20. podkreśla wagę propagowania od najmłodszego wieku równości kobiet i męŜczyzn w celu skutecznego zwalczania stereotypów, dyskryminacji i przemocy ze względu na płeć, równieŜ za pomocą włączenia Powszechnej deklaracji praw człowieka i Europejskiej karty praw człowieka do nauczania szkolnego; 21. podkreśla, iŜ konieczne są programy kształcenia i nauczania, które skupiają się na równości męŜczyzn i kobiet, na poszanowaniu drugiego człowieka, wzajemnym szacunku wśród ludzi młodych, Ŝyciu seksualnym charakteryzującym się szacunkiem oraz odrzuceniu wszelkich form przemocy wobec kobiet, a takŜe podkreśla wagę szkolenia nauczycieli w tym zakresie; 22. podkreśla potrzebę uwzględniania problematyki płci w szkołach i wobec tego zachęca szkoły do opracowania i wdroŜenia programu uświadamiającego oraz praktycznych ćwiczeń mających na celu promowanie równości płci w programach nauczania; 23. podkreśla konieczność opracowania i wprowadzenia szkoleń adresowanych do nauczycieli, opiekunów, dyrektorów i innych osób zaangaŜowanych w program kształcenia dzieci, tak 1

Dz.U. C 304 z 6.10.1997, s. 60.

aby dysponowali instrumentami pedagogicznymi niezbędnymi do zwalczania stereotypów dotyczących płci i do propagowania równości męŜczyzn i kobiet; 24. zwraca uwagę, Ŝe choć większość państw Unii Europejskiej prowadzi politykę równości płci w systemie szkolnictwa wyŜszego, prawie wszystkie strategie polityczne i projekty skupiają się na dziewczętach; w związku z tym zwraca się do państw członkowskich o opracowanie ogólnych strategii krajowych i inicjatyw na rzecz zwalczania stereotypów związanych z płcią w systemie szkolnictwa wyŜszego skierowanych do chłopców; 25. wzywa do odpowiedniego przygotowania nauczycieli i szkoleniowców w ramach edukacji formalnej i nieformalnej poprzez niezbędne szkolenia z zakresu równości między kobietami/ dziewczętami a męŜczyznami/ chłopcami, wykrywania róŜnego rodzaju naduŜyć z tym związanych oraz przemocy na tle seksualnym i reagowania na nie; 26. podkreśla konieczność opracowania strategii politycznych, które kładą nacisk na eliminowanie od najmłodszego wieku stereotypów dotyczących płci oraz na kształcenie uwraŜliwiające nauczycieli i uczniów oraz strategii, które zachęcają do zróŜnicowania karier zawodowych młodych kobiet i męŜczyzn i propagują je; 27. wzywa UE i państwa członkowskie do prowadzenia aktywnej polityki gwarantującej dziewczętom ze społeczności mniejszościowych lub środowisk migrantów dostęp do edukacji i systemów kształcenia; 28. wzywa państwa członkowskie do oceny programów nauczania i treści podręczników szkolnych z myślą o reformie, która umoŜliwiłaby włączenie kwestii związanych z płcią do wszystkich materiałów edukacyjnych jako kwestii przekrojowych, koncentrując się na eliminacji stereotypów płciowych czy uwypukleniu wkładu kobiet i ich roli w historii, literaturze, sztuce itp., w tym równieŜ na najniŜszych szczeblach kształcenia podstawowego; 29. wzywa UE do promowania europejskiego wymiaru edukacji np. poprzez umoŜliwienie dzielenia się dobrymi praktykami na temat równości płci jako narzędzia edukacyjnego oraz poprzez opracowywanie i gromadzenie statystyk dotyczących kwestii płci we wszystkich aspektach edukacji na szczeblu krajowym i unijnym; 30. wzywa UE do uwzględniania ilościowych i jakościowych wskaźników dotyczących równości płci we wszystkich programach słuŜących ocenie jakości edukacji w szkołach europejskich; Rynek pracy 31. zauwaŜa coraz większe zaniepokojenie niekorzystnym wpływem stereotypów dotyczących płci na zróŜnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć wynoszące 16,4% oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do wzięcia pod uwagę tego problemu podczas opracowywania nowej polityki; 32. podkreśla, Ŝe dostępne dane wskazują, iŜ kwalifikacje i doświadczenie zdobyte przez kobiety są w mniejszym stopniu wynagradzane pod względem finansowym od tych zdobytych przez męŜczyzn, po części z tego powodu, Ŝe zatrudnienie kobiet tradycyjnie uznawano jako dodatkowe z perspektywy dochodów gospodarstw, co znacznie przyczyniło się do powstania i utrzymywania się róŜnic w wynagrodzeniach między kobietami i

męŜczyznami; 33. podkreśla konieczność realizacji działań uświadamiających celem poinformowania pracodawców i pracowników o związku pomiędzy stereotypami dotyczącymi płci a zróŜnicowaniem wynagrodzenia ze względu na płeć oraz nierównym dostępem do zatrudnienia, poinformowania innych zainteresowanych podmiotów w społeczeństwie o tym, Ŝe stereotypy dotyczące płci ograniczają szanse kobiet zarówno na rynku pracy, jak i w Ŝyciu prywatnym, oraz zachęcenia do przejrzystości w publicznych i prywatnych przedsiębiorstwach i agencjach, jak i celem zagwarantowania równego wynagrodzenia za taką samą pracę i pracę o takiej samej wartości; 34. wzywa państwa członkowskie do dokonania przeglądu struktury plac w zawodach i na stanowiskach zdominowanych przez kobiety w celu przełamania stereotypów dotyczących płci powiązanych z problemem róŜnic w wynagrodzeniach; apeluje, aby państwa członkowskie, pracodawcy i związki zawodowe opracowały i wdroŜyły sprawne i konkretne narzędzia oceny pracy, które mogłyby posłuŜyć do ustalenia, czym jest praca o tej samej wartości, aby w ten sposób zapewnić równe wynagrodzenie dla kobiet i męŜczyzn; 35. wzywa państwa członkowskie do opracowania strategii politycznych mających na celu zwiększenie liczby niedrogich i wysokiej jakości placówek opieki nad dziećmi dostępnych dla pracujących rodziców w całej Europie oraz do wspierania tworzenia struktur umoŜliwiających rodzicom pracującym w przedsiębiorstwach pogodzenie Ŝycia rodzinnego i zawodowego, zwłaszcza dzięki wspieraniu tworzenia i utrzymania zakładowych placówek opieki nad dziećmi; wzywa równieŜ państwa członkowskie do zwiększenia moŜliwości opieki nad innymi kategoriami osób niesamodzielnych (osobami w podeszłym wieku, osobami niepełnosprawnymi i potrzebującymi), gdyŜ umoŜliwiając pogodzenie Ŝycia zawodowego z rodzinnym, zachęciłoby to kobiety do aktywnego uczestnictwa w rynku pracy; 36. wzywa Komisję i państwa członkowskie do umoŜliwienia elastycznych godzin pracy i właściwych form urlopu wychowawczego zarówno męŜczyznom, jak i kobietom; 37. podkreśla, Ŝe stereotypy dotyczące płci są często samospełniające się i w obszarach, w których nie zaoferuje się kobietom moŜliwości sprawdzenia się, nigdy nie uda im się przełamać hamujących ich rozwój barier; 38. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zachęcania kobiet do działalności przedsiębiorczej i promowania programów samozatrudnienia kobiet poprzez zapewnienie odpowiednich szkoleń, finansowania i wsparcia; 39. przypomina Komisji, Ŝe zróŜnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć, które wpływa równieŜ na emerytury, dotyka szczególnie starsze kobiety, co zwiększa ryzyko skrajnego i trwałego ubóstwa po osiągnięciu przez kobiety wieku emerytalnego; 40. zwraca uwagę, Ŝe wskutek nowych unijnych przepisów emerytalnych wzrośnie prawdopodobieństwo ubóstwa wśród starszych kobiet po osiągnięciu wieku emerytalnego; podkreśla zatem znaczenie niepopierania jakichkolwiek poprawek w białej księdze pogłębiających zróŜnicowanie emerytury kobiet i męŜczyzn; 41. wzywa Komisję do dokonania oceny wdroŜenia dyrektywy UE w sprawie napastowania

seksualnego w miejscu pracy oraz do opracowania sprawozdania na temat braków i wyzwań w celu wzmocnienia przepisów prawnych i środków w państwach członkowskich; Podejmowanie decyzji gospodarczych i politycznych 42. zauwaŜa, Ŝe reprezentacja kobiet w rządach krajowych wynosiła 23% w 2009 r., oraz popiera wprowadzenie obowiązkowego parytetu w celu zwiększenia liczby kobiet w rządach i parlamentach krajowych, jak i na szczeblu regionów i miast oraz w instytucjach UE; wzywa równieŜ do przeprowadzenia kampanii uświadamiających i zachęcających kobiety do większej aktywności politycznej i kandydowania do władz lokalnych i krajowych; 43. przypomina, Ŝe wybory europejskie, które mają się odbyć w 2014 r. i po których nastąpi wybór nowych członków Komisji Europejskiej oraz kandydatów na najwyŜsze stanowiska w UE, stanowią szansę na osiągnięcie postępów na drodze do demokracji parytetowej na szczeblu UE oraz na uczynienie z UE wzoru do naśladowania w tym obszarze; 44. wzywa państwa członkowskie do popierania parytetu płci poprzez proponowanie kobiety i męŜczyzny na stanowisko europejskiego komisarza; wzywa mianowanego przewodniczącego Komisji do dąŜenia do osiągnięcia parytetu płci przy formowaniu Komisji; wzywa obecnie urzędującą Komisję do publicznego poparcia tej procedury; 45. przypomina, Ŝe w 2010 r. kobiety stanowiły jedynie 12% członków rad nadzorczych w Europie; popiera zamierzenie Komisji dotyczące wprowadzenia obowiązujących parytetów dla kobiet, mających zastosowanie do stanowisk kierowniczych duŜych przedsiębiorstw notowanych na giełdzie; Inne działania 46. wzywa państwa członkowskie do ponownej oceny stosowanego przez nie podejścia względem męŜczyzn i kobiet na rynku pracy oraz podejścia dotyczącego mechanizmów umoŜliwiających pracownikom zachowanie równowagi między Ŝyciem zawodowym i rodzinnym, jako Ŝe stereotypy mogą prowadzić do większej segregacji rynku pracy i większego zróŜnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć; 47. zwraca się od państw członkowskich o nadanie zwalczaniu przemocy wobec kobiet charakteru priorytetowej polityki w zakresie prawa karnego; zachęca państwa członkowskie do rozwinięcia w tym celu współpracy między krajowymi organami sądowymi i słuŜbami policji, a takŜe do wymiany dobrych praktyk; 48. podkreśla konieczność zwalczania wszelkich form przemocy wobec kobiet; zwraca się do Komisji i państw członkowskich o podjęcie skoordynowanych działań obejmujących adresowane do opinii publicznej kampanie uświadamiające i informacyjne poświęcone przemocy uwarunkowanej płcią, strategie mające na celu zmianę stereotypowego myślenia o pozycji kobiety w społeczeństwie dzięki edukacji i środkom przekazu, oraz o sprzyjanie wymianie najlepszych praktyk; powtarza, Ŝe naleŜy pracować zarówno z ofiarami, jak i ze sprawcami, aby uświadamiać tych ostatnich oraz pomagać zmieniać stereotypy i zakorzenione w społeczeństwie przekonania sprzyjające utrwalaniu warunków korzystnych dla powstawania tego rodzaju przemocy oraz jej akceptacji; 49. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o propagowanie równości płci oraz

wzmacniania pozycji kobiet, równieŜ za pomocą kampanii informacyjnych, które sławią rolę kobiet i doceniają ich udział w Ŝyciu politycznym, gospodarczym, społecznym, a takŜe w sporcie, sektorze zdrowia, sztuce, nauce oraz na wszystkich innych płaszczyznach społecznych; 50. uwaŜa, Ŝe w celu przezwycięŜenia stereotypów i zniwelowania róŜnic w wynagrodzeniach, zwiększenia udziału kobiet w sektorach zdominowanych przez męŜczyzn, promowania lepszego uznawania umiejętności i wydajności kobiet w miejscu pracy, przezwycięŜenia segregacji poziomej i pionowej oraz zwiększenia reprezentacji kobiet w organach decyzyjnych w sferze polityki i w sektorze prywatnym, konieczne są środki zarówno o charakterze ustawodawczym, jak i nieustawodawczym na szczeblu UE i krajowym; 51. wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia zdecydowanych działań programowych na rzecz walki ze stereotypami związanymi z płcią i zachęcania męŜczyzn do równego dzielenia się z kobietami obowiązkami związanymi z pracami domowymi i opieką nad dziećmi, w szczególności poprzez zachęcanie męŜczyzn do przechodzenia na urlopy wychowawcze i ojcowskie, co wzmocni ich prawa ojcowskie, przyczyni się do większego równouprawnienia kobiet i męŜczyzn oraz lepszego podziału odpowiedzialności za dom i rodzinę, a takŜe zwiększy moŜliwości kobiet w zakresie pełnego uczestnictwa w rynku pracy; wzywa równieŜ państwa członkowskie do przekonywania pracodawców do przyjmowania środków przyjaznych dla rodzin; 52. wzywa Komisję i rządy krajowe państw członkowskich do wsparcia bardziej intensywnych badań nad stereotypami dotyczącymi płci i zebrania na ich temat dalszych danych statystycznych przez opracowanie w tym zakresie odpowiednich wskaźników; 53. przypomina Komisji, Ŝe równość płci jest zapisana w art. 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; 54. wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania moŜliwości zatrudnienia kobiet i męŜczyzn w róŜnych zawodach, tak aby zapewnić spełnianie wymogów rynku pracy oraz takie same moŜliwości dla obu płci; 55. wzywa Komisję do zwalczania wszelkich form przemocy, dyskryminacji i stereotypów wobec kobiet, aby mogły one w pełni korzystać z praw człowieka; 56. wzywa Komisję do zaapelowania do państw członkowskich o dotrzymanie zobowiązań podjętych w europejskim pakcie na rzecz równości płci; 57. zachęca Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i MęŜczyzn oraz róŜne krajowe instytuty ds. równości płci do wsparcia dalszych badań nad źródłami stereotypów dotyczących płci i wpływem stereotypów na równość płci, jak równieŜ podkreśla znaczenie wymiany nowych pomysłów i badań odnoszących się do najlepszych praktyk w celu wyeliminowania stereotypów dotyczących płci w państwach członkowskich i instytucjach UE; 58. przypomina Komisji o rezolucji Parlamentu z dnia 3 września 2008 r. w sprawie wpływu marketingu i reklamy na równość kobiet i męŜczyzn oraz wzywa Komisję do wdroŜenia zaleceń sformułowanych w rezolucji; 59. wzywa UE i jej państwa członkowskie do przeprowadzenia kampanii uświadamiających, edukacyjnych i szkoleniowych w celu zwalczania dyskryminujących norm kulturowych i

powszechnych seksistowskich stereotypów oraz napiętnowania społecznego, które uzasadniają i utrwalają przemoc wobec kobiet, a takŜe do dopilnowania, by przemoc mająca za źródło obyczaje, tradycje czy względy religijne nie była usprawiedliwiana; 60. wzywa UE i jej państwa członkowskie do propagowania dzielenia się dobrymi wzorcami oraz do ułatwienia naśladownictwa wśród państw członkowskich, a takŜe do stworzenia moŜliwości finansowania kampanii na szczeblu unijnym i krajowym mających na celu eliminację stereotypów dotyczących płci; 61. wzywa UE do zapełnienia istniejącej luki w prawodawstwie europejskim między dyskryminacją rasową a dyskryminacją o podłoŜu seksualnym, a takŜe do zaproponowania nowych przepisów gwarantujących równość kobiet i męŜczyzn w oświacie i w mediach; 62. wzywa UE i jej państwa członkowskie do opracowania zabezpieczeń (w postaci rzeczników lub organów nadzorujących media, w których skład wchodziliby eksperci ds. równości płci), aby doprowadzić do tego, Ŝe branŜowe kodeksy postępowania będą uwzględniać aspekt dotyczący równości płci oraz będą przestrzegane, a takŜe w celu umoŜliwienia opinii publicznej składania skarg w razie wystąpienia takiej konieczności; o o

o

63. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji, jak równieŜ rządom i parlamentom państw członkowskich.