Podstawy genetyki populacji

Podstawy genetyki populacji Genetyka mendlowska i ewolucja

Syntetyczna teoria ewolucji } 

Pierwsza synteza: połączenie teorii ewolucji Darwina z genetyką mendlowską na poziomie populacji }  }  } 

2

W naturalnych populacjach występują różne allele genów Częstość cech fenotypowych w populacji zależy od częstości alleli i genotypów Ewolucja jako zmiana częstości alleli w populacji z pokolenia na pokolenie

Populacja } 

Grupa krzyżujących się ze sobą osobników oraz ich potomstwo

} 

Zbiór wszystkich alleli populacji – pula genowa

3

Populacja w stanie równowagi }  }  }  }  } 

4

Liczebność populacji bardzo duża (N ~ ∞) Całkowicie losowe krzyżowanie (panmiksja) Sukces reprodukcyjny nie zależy od genotypu genu A Brak migracji Nie zachodzą mutacje zmieniające A1 w A2 i vice versa

Równowaga Hardy’ego-Weinberga Jeżeli częstości alleli A1 i A2 to odpowiednio p i q to częstości genotypów A1A1 A1A2 A2A2

5

p2 pq + qp = 2pq q2

Równowaga Hardy’ego-Weinberga W populacji będącej w równowadze H-W częstości alleli nie zmieniają się }  Nie przebiega ewolucja }  Mechanizmy zaburzające równowagę H-W mogą być mechanizmami ewolucji } 

6

Mechanizmy zmieniające częstość alleli }  }  }  } 

7

Mutacje Dobór Migracje Dryf

Dobór Dostosowanie (w) – prawdopodobieństwo odniesienia sukcesu reprodukcyjnego przez osobnika o danym genotypie A1A1 : w11 A1A2 : w12 A2A2 : w22

w=1–s gdzie s to współczynnik selekcji Nie ma znaczenia, czy chodzi o prawdopodobieństwo przeżycia, czy o liczbę wyprodukowanych gamet, czy o kondycję potomstwa itp. }  8

“walka o byt” – uproszczona i niekiedy myląca metafora

Dobór zmienia częstość alleli

9

Dobór – model ogólny Dostosowanie (w) A1A1 – w11 A1A2 – w12 A2A2 – w22

Średnie dostosowanie populacji:

w = p 2 w11 + 2 pqw12 + q 2 w22 Nowe częstości genotypów A1A1 A1A2 2 pqw12 p 2 w11 w w 10

A2A2 q 2 w22 w

Silna i słaba selekcja - symulacje

11

Przykład empiryczny

12

CCR5 i AIDS u człowieka }  } 

CCR5 koduje receptor cytokin Jest wykorzystywany jako koreceptor przez wirusa HIV

13

Allel CCR5-Δ32 Rzadko spotykany }  Homozygoty Δ32/Δ32 są oporne na infekcję HIV }  Allel najczęściej występuje w Europie, w Afryce jest rzadki } 

14

Allel CCR5-Δ32 Epidemia AIDS trwa zbyt krótko, by wpłynąć na częstości allelu (u człowieka 1 pokolenie to ~25 lat) }  Możliwe przyczyny takiego rozmieszczenia } 

}  } 

} 

} 

Nadaje częściową oporność na inny patogen (np. dżuma) Dryf genetyczny – allel pojawił się w Skandynawii i rozprzestrzeniał po Europie podczas najazdów Wikingów (VIII-X w.) Homozygoty Δ32/Δ32 są bardziej podatne na infekcję wirusem gorączki Zachodniego Nilu – kontrselekcja w Afryce

Czy presja selekcyjna HIV spowoduje znaczący wzrost częstości allelu Δ32 u człowieka?

15

Czy presja selekcyjna HIV spowoduje znaczący wzrost częstości allelu Δ32 u człowieka? } 

Wysoka częstość początkowa i silny dobór }  } 

p = 0,2 (najwyższa notowana wartość) 25% osobników +/+ i +/Δ32 umiera na AIDS nie wydawszy na świat potomstwa

A1A1: w11 = 1 A1A2: w12 = 0,75 A2A2: w22 = 0,75

16

Czy presja selekcyjna HIV spowoduje znaczący wzrost częstości allelu Δ32 u człowieka? }  } 

p = 0,2 (najwyższa notowana wartość) 25% osobników +/+ i +/Δ32 umiera na AIDS nie wydawszy na świat potomstwa

Wartości te nie są realistyczne } 

} 

17

p = 0,2 tylko w niektórych populacjach w Europie (Aszkenazyjczycy) 25% śmiertelność tylko w niektórych rejonach Afryki (Botswana, Namibia, Zmimbabwe)

Czy presja selekcyjna HIV spowoduje znaczący wzrost częstości allelu Δ32 u człowieka? } 

Wysoka częstość początkowa i słaby dobór }  } 

p = 0,2 (najwyższa notowana wartość) 0,5% osobników +/+ i +/Δ32 umiera na AIDS nie wydawszy na świat potomstwa

A1A1: w11 = 1 A1A2: w12 = 0,995 A2A2: w22 = 0,995

18

Czy presja selekcyjna HIV spowoduje znaczący wzrost częstości allelu Δ32 u człowieka? }  } 

p = 0,2 (najwyższa notowana wartość) 0.5% osobników +/+ i +/Δ32 umiera na AIDS nie wydawszy na świat potomstwa

Wartości te są realistyczne dla Europy

19

Czy presja selekcyjna HIV spowoduje znaczący wzrost częstości allelu Δ32 u człowieka? } 

Niska częstość początkowa i silny dobór }  } 

p = 0,01 25% osobników +/+ i +/Δ32 umiera na AIDS nie wydawszy na świat potomstwa

A1A1: w11 = 1 A1A2: w12 = 0,75 A2A2: w22 = 0,75

20

Czy presja selekcyjna HIV spowoduje znaczący wzrost częstości allelu Δ32 u człowieka? }  } 

p = 0,01 25% osobników +/+ i +/Δ32 umiera na AIDS nie wydawszy na świat potomstwa

Wartości te są realistyczne dla niektórych części Afryki

21

Dobór i dominacja allelu Selekcja przeciwko allelowi recesywnemu Dostosowanie (w) } 

A1A1: w11 = 1 A1A2: w12 = 1 A2A2: w22 = 1 - s

p = 0,01 A1A1: w11 = 1 A1A2: w12 = 1 A2A2: w22 = 0,4 22

Dobór i dominacja allelu Selekcja przeciwko allelowi recesywnemu Dostosowanie (w) } 

A1A1: w11 = 1 A1A2: w12 = 1 A2A2: w22 = 1 - s

p = 0,01 A1A1: w11 = 1 A1A2: w12 = 1 A2A2: w22 = 0,4 23

Dobór i dominacja allelu Selekcja przeciwko allelowi dominującemu Dostosowanie (w) } 

A1A1: w11 = 1 A1A2: w12 = 1 - s A2A2: w22 = 1 - s

p = 0,01 A1A1: w11 = 1 A1A2: w12 = 0,4 A2A2: w22 = 0,4 24

Dobór i dominacja allelu Selekcja przeciwko allelowi dominującemu Dostosowanie (w) } 

A1A1: w11 = 1 A1A2: w12 = 1 - s A2A2: w22 = 1 - s

p = 0,01 A1A1: w11 = 1 A1A2: w12 = 0,4 A2A2: w22 = 0,4 25

Dobór i dominacja allelu Tempo zmian zależy od częstości genotypu podlegającego selekcji w populacji }  Tempo selekcji przeciwko allelowi recesywnemu spada wraz ze spadkiem jego częstości } 

}  } 

26

Liczba homozygot spada z kwadratem częstości allelu Większość puli rzadkiego allelu jest w heterozygotach

Konsekwencje dla człowieka }  } 

Czy można wyeliminować rzadkie cechy recesywne? Eugenika }  }  } 

program poprawy puli genowej populacji XIX do połowy XX w. Przymusowe sterylizacje }  } 

27

64 000 osób w USA (1907-1963) >60 000 osób w Szwecji (1934-1975)

Eugenika Pomijając kwestie etyczne – czy to ma sens? }  Przymusowe sterylizacje w USA – “opóźnienie umysłowe”, ~1% populacji, q = 0,1 } 

Po 10 pokoleniach q = 0,05 Po 40 pokoleniach q = 0,02

28

Dobór heterozygot }  }  } 

Przewaga heterozygot nad obiema homozygotami – naddominacja Przykład: recesywny allel l u Drosophila, homozygoty ll – letalne Mimo to, allel utrzymuje się w populacji z p = 0.79, niezależnie od początkowych wartości p i q

29

Dobór heterozygot A1A1: w11 = 0,735 A1A2: w12 = 1,0 A2A2: w22 = 0

30

Równowaga Przy naddominacji (przewaga selekcyjna heterozygot) ustala się równowaga, dobór stabilizuje obecność obu alleli w populacji.

31

Przykłady u człowieka Anemia sierpowata (w obszarach występowania malarii) }  Mukowiscydoza (dla najczęstszego allelu ΔF508) } 

32

Dobór heterozygot Jeżeli dobór jest skierowany przeciwko heterozygotom, to doprowadzi to utrwalenia jednego z dwóch alleli

33

Dobór zależny od częstości

Kwiaty Dactylorhiza sambucina to tzw. fałszywy sygnał – nie zawierają nektaru Owady po pierwszym kontakcie szukają kwiatu odmiennego koloru Sukces reprodukcyjny odwrotnie proporcjonalny do częstości allelu

34

Dobór zależny od częstości - apostatyczny } 

Wstężyk (Cepea nemoralis) }  } 

Bardzo duża zmienność wzorów i barw skorupki Selekcja przez drapieżniki – ptaki } 

35

Uczą się najszybciej rozpoznawać osobniki typowe, co faworyzuje te nietypowe

Mutacje W modelu typu H-W (o bardzo dużej liczebności populacji) same mutacje w niewielkim stopniu zmieniają częstości alleli }  Częstość mutacji - µ } 

p! = p − µ p q! = q + µ p Δp = p! − p = −µ p po n pokoleniach pn = p0 e− µn 36

µ=10-5

Mutacje i dobór } 

Mutacje stają się istotną siłą w ewolucji gdy: }  } 

37

działa dobór naturalny działa dryf genetyczny (populacje o skończonym N)

38

Równowaga mutacje-selekcja Większość mutacji obniża dostosowanie, dobór je eliminuje }  Wytwarza się równowaga, utrzymująca w populacji pulę allelu o szkodliwym działaniu } 

µ qˆ = s

} 

Dla allelu recesywnego

} 

Dla dominującego allelu letalnego

39

qˆ = µ

Migracje } 

Przepływ alleli z innej populacji, w której częstości alleli są odmienne } 

40

np. na skutek odmiennego działania doboru, dryfu itp.

Prosty model Dopływ alleli z kontynentu do populacji wyspowej }  Przy braku doboru doprowadzi do wyrównania częstości alleli obu populacji } 

41

Równowaga migracja - dobór } 

Ubarwienie u węży Nerodia sipedon }  } 

} 

Na wyspach dominuje forma jednolita }  } 

} 

forma jednolita: homozygota recesywna forma prążkowana: allel dominujący

presja drapieżników – prążkowane lepiej widoczne na skałach na lądzie dominuje forma prążkowana

Migracja powoduje dopływ allelu dominującego do populacji wysp

42

Parametry symulacji Początkowe częstości alleli wyspy p=0; q=1 ląd p=1; q=0

Tempo migracji: 2% na pokolenie z lądu na wyspy Dostosowanie na wyspach: A1A1: w11 = 0,9 A1A2: w12 = 0,9 A2A2: w22 = 1 43

Parametry symulacji Początkowe częstości alleli wyspy p=0; q=1 ląd p=1; q=0 Tempo migracji: 2% na pokolenie z lądu na wyspy Dostosowanie na wyspach: A1A1: w11 = 0,9 A1A2: w12 = 0,9 A2A2: w22 = 1

44

Wsobność Częstsze krzyżowanie osobników spokrewnionych }  Jedna z form krzyżowania asortatywnego – preferencji wobec osobników o zbliżonym genotypie }  Forma skrajna - samozapłodnienie } 

45

Wsobność Krzyżowanie wsobne nie zmienia częstości alleli, ale wpływa na częstość genotypów.

Populacja wsobna – niedobór heterozygot, nadmiar homozygot. 46

Współczynnik wsobności F – prawdopodobieństwo, że oba allele u osobnika są identyczne przez wspólne pochodzenie }  Przy samozapłodnieniu (1 pokolenie) F = ½ }  Przy krzyżowaniu rodzeństwa F=1/4 }  Ogólnie częstości genotypów } 

A1A1 p2(1-F)+pF } 

A1A2 2pq(1-F)

A2A2 q2(1-F)+qF

Odchylenie liczby heterozygot od przewidywanej pozwala oszacować wsobność

47

Depresja wsobna Rzadkie allele recesywne ujawniają się w fenotypach w populacji

48

Dryf genetyczny a ewolucja Dobór naturalny nie jest jedynym mechanizmem kształtującym zmiany ewolucyjne }  Losowe procesy w populacjach o skończonej liczebności – dryf genetyczny } 

49

Dryf genetyczny W populacjach o skończonej liczebności może dochodzić do zmian częstości alleli nawet jeżeli nie działa na nie dobór }  Nowy allel (mutacja) może się utrwalić w populacji nawet bez selekcji } 

}  } 

50

częściowo (polimorfizm) całkowicie

Model dryfu Populacja reprezentowana przez kulki w worku

}  } 

Losujemy 10 kulek Uzupełniamy liczbę kulek znowu do 100

}  }  } 

} 

50 brązowych i 50 zielonych (allele)

w takiej samej proporcji, jak wylosowane 10 (model losowego sukcesu reprodukcyjnego)

Efekt:

Działanie dryfu 1.  2.  3. 

Zmiana częstości alleli w populacji, może zredukować zróżnicowanie populacji. Działa szybciej w małych populacjach. Może przyczynić się do specjacji

“Wąskie gardło” populacji 1. 

Wąskie gardło (bottleneck) } 

Epizod znacznego zmniejszenia liczebności populacji

Znaczenie dla gatunku } 

Wąskie gardło znacznie zmniejsza różnorodność genetyczną populacji przez dryf i wsobność

} 

Ogranicza to możliwości adaptacji do środowiska i stwarza zagrożenie dla populacji

} 

Słoń morski północny

Gdy liczebność populacji spadnie poniżej wartości krytycznej, gatunku nie da się utrzymać } 

54

główne zagrożenie – choroby zakaźne

Gepard

Słoń morski północny } 

Polowania w XVIII-XIX wieku zmniejszyły liczebność do 100 000 sztuk Małe zróżnicowanie genetyczne

55

Efekt założyciela } 

Mała grupa oderwana od macierzystej populacji – efekt wąskiego gardła }  } 

kolonizacja nowych siedlisk fragmentacja zasięgu

Redukcja różnorodności allelicznej }  Powstaje populacja, w której częstości alleli mogą się znacznie różnić od obserwowanych w populacji macierzystej } 

56

Efekt założyciela } 

} 

} 

Nowa populacja powstająca z niewielkiej liczby osobników może znacząco różnić się częstościami alleli od populacji wyjściowej U człowieka – niektore rzadkie choroby genetyczne występują częściej w pewnych grupach etnicznych Utrata różnorodności genetycznej człowieka – seria efektów założycielskich } 

57

Im dalej od Afryki, tym mniejsza różnorodność

Wyspa niewidzących kolorów }  }  } 

W 1775 wyspę Pingelap spustoszył tajfun, zginęło 90% ludności, ocalało ~20 osób Wśród ocalałych był władca Nahnmwarki Mwanenised, który był nosicielem rzadkiej recesywnej mutacji powodującej achromatopsję Obecnie 10% ludności wyspy nie widzi barw, a 30% to nosiciele } 

} 

Dla porównania, w USA choroba występuje z częstością 1:33 000 osób

Achromatopsja to nie to samo, co daltonizm!

58

Dryf genetyczny } 

Dryf genetyczny jest błędem próby przy losowaniu skończonej liczby gamet z populacji

Dla p=0,6; N = 10

59

Dryf a wielkość populacji Efekty dryfu genetycznego są wyraźniejsze w populacjach o mniejszej wielkości }  Z czasem dryf doprowadzi do utraty jednego z alleli i utrwalenia drugiego – utrata heterozygotyczności } 

60

61

Utrata heterozygotyczności } 

Przy braku działania doboru dryf doprowadzi do utraty jednego allelu i utrwalenia (fiksacji) drugiego

} 

Może powodować powstanie populacji odmiennych genetycznie, bez udziału doboru

62

Utrata heterozygotyczności t

" 1 % H t = H 0 $1− ' # 2N & S. Wright, 1931

Ht = 63

1 1 H 0 dla t = −2N ⋅ ln( ) ≈ 1, 39N 2 2

czas półtrwania heterozygotycznności

Efektywna wielkość populacji We wszystkich modelach zakładaliśmy panmiksję – jednakowe prawdopodobieństwo wydania potomstwa przez każdego osobnika }  Rzeczywiste populacje nie spełniają tego warunku } 

}  } 

64

nierównomierne stosunki płci (haremy) zróżnicowanie sukcesu reprodukcyjnego

Efektywna wielkość populacji } 

Efektywna wielkość populacji Ne jest to liczebność idealnej populacji panmiktycznej, w której tempo dryfu byłoby takie same, jak w badanej populacji o rzeczywistej liczebności N

} 

We wszystkich dotychczasowych rozważaniach podając N tak naprawdę mieliśmy na myśli Ne

65

Efektywna wielkość populacji Ne można zbadać analizując neutralne polimorfizmy w populacji i porównać z N (zliczeniem osobników) }  Przykłady Ne/N } 

}  }  } 

66

kot domowy: 0,4 traszka grzebieniasta: 0,16 grizzly: 0,27

Przykład eksperymentalny

N = 10, ale spadek heterozygotyczności jak dla N = 9 67

Utrwalenie allelu Prawdopodobieństwo utrwalenia konkretnego allelu }  W populacji N osobników diploidalnych jest 2N alleli }  Utrwalenie oznacza, że wszystkie allele obecne w populacji pochodzą od jednego }  Prawdopodobieństwo tego jest 1/2N }  Jeżeli częstość allelu jest p, to wyjściowo jest 2Np kopii }  Czyli prawdopodobieństwo utrwalenia wynosi: 2Np×1/2N = p

68

Dryf i mutacje }  }  }  } 

Mutacja powoduje powstanie nowego allelu Przy założeniu braku doboru (neutralność) Prawdopodobieństwo, że nowy allel się utrwali wynosi 1/2N Utrwalanie się kolejnych mutacji powoduje ewolucję populacji – ewolucja neutralna

69

Tempo ewolucji neutralnej Prawdopodobieństwo utrwalenia mutacji neutralnej: 1/2N Prawdopodobieństwo powstania zmutowanego allelu: 2Nµ (µ - tempo mutacji) Prawdopodobieństwo powstania i utrwalenia się zmutowanego allelu (tempo ewolucji neutralnej):

1 2N µ ⋅ =µ 2N 70

Czas i częstość utrwalania alleli neutralnych Tempo ewolucji neutralnej odpowiada częstości mutacji }  Czas od powstania do utrwalenia mutacji średnio 4N (2N u haploidów) } 

71

Ewolucja neutralna Dryf zmniejsza różnorodność alleli (prowadzi do utrwalania jednego z alleli) }  Mutacje powodują powstawanie nowych alleli }  Dzięki temu różnorodność zostanie zachowana, ale skład konkretnych alleli się będzie zmieniał } 

72

Dryf i dobór } 

Dryf może doprowadzić do utraty allelu korzystnego, albo do utrwalenia allelu niekorzystnego

} 

Równowaga między dryfem a doborem zależy od wielkości populacji i siły (współczynnika) selekcji

Prosty model (kodominacja) A1A2 A1A2 w 1 1+s } 

73

A2A2 1+2s

Dryf i dobór

w

Prosty model (kodominacja) A1A2 A1A2 1 1+s

A2A2 1+2s

Model nie jest trywialny do wyprowadzenia (Kimura 1962) Rezultat:

−4 N e sq

1− e P= −4 N e s 1− e

74

Dryf i dobór −4 N e sq

1− e P= −4 N e s 1− e

Gdy s ≈ 0 to P ≈ q (prawdopodobieństwo utrwalenia allelu neutralnego jest równe jego częstości)

75

Dryf i dobór – allele nieznacznie korzystne }  } 

Jeżeli s > 0 i N jest duże to P ≈ 2s 98% mutacji o s = 0,01 się nie utrwali

76

Dryf i dobór - przykład Prawdopodobieństwa utrwalenia mutacji Wielkość populacji

Mutacja neutralna

Mutacja korzystna (s = 0,01)

Mutacja niekorzystna (s = -0,001)

1000

0,05%

2%

0,004%

10000

0,005%

2%

~10-20

77

Dryf i dobór } 

Tempo utrwalania mutacji neutralnych 1 2N µ ⋅ =µ 2N

} 

Tempo utrwalania mutacji korzystnych 2N µ ⋅ 2s = 4Nsµ

78

Dryf i dobór - dynamika

79

Dryf i dobór - podsumowanie Większość mutacji (korzystnych, neutralnych i niekorzystnych) nie utrwali się w populacji }  Gdy dobór przeciwko allelowi niekorzystnemu jest nieznaczny mutacja szkodliwa jest efektywnie neutralna – zostanie utrwalona z prawdopodobieństwem takim, jak neutralna }  Dobór jest nieznaczny gdy: } 

1 s≤ 4N e 80

Dryf i dobór – podsumowanie Gdy Ne jest duże, mutacje szkodliwe są skutecznie usuwane }  Nawet gdy Ne jest duże, wiele mutacji korzystnych jest traconych, jeżeli s nie jest bardzo duże } 

81

Modele wielogenowe

82

Modele wielogenowe } 

Efekty związane ze sprzężeniem loci }  } 

} 

równowaga i nierównowaga sprzężeń zmiatanie selekcyjne i genetic hitchhiking

Cechy wielogenowe i wieloczynnikowe }  } 

83

loci cech ilościowych (QTL) supergeny

Sprzężenia i równowaga sprzężeń } 

Równowaga sprzężeń – genotyp w jednym locus jest niezależny od genotypu w drugim

} 

Haplotyp – genotyp (zbiór alleli) dla wielu loci danego chromosomu (lub gamety)

84

Równowaga sprzężeń

85

Równowaga sprzężeń } 

W populacji będącej w stanie równowagi częstość haplotypu to iloczyn częstości alleli

A p

a q

Haplotypy AB Ab ps pt

86

B s

b t

aB qs

ab qt

Nierównowaga sprzężęń

87

Nierównowaga sprzężeń } 

Nielosowa korelacja genotypu (allelu) w jednym locus z allelem w drugim locus

} 

Współczynnik nierównowagi D

D = gAB gab − gAb gaB gdzie gAB to częstość haplotypu AB itd. } 

D przyjmuje wartości od -1/4 do +1/4, dla populacji w równowadze sprzężeń D = 0

88

Inna miara nierównowago sprzężeń Korelacja alleliczna r

r=

D pqst

gdzie p, q, s, t to częstości alleli (p i q w locus A, s i t w locus B). Wartości od -1 do +1. Czasmi podawana też wartość r2

89

Skąd bierze się nierównowaga sprzężeń } 

Migracje

} 

Dobór na genotyp wielu loci }  } 

} 

efekty kumulatywne supergeny

Kombinacja doboru w jednym z loci i dryfu

90

Hitch-hiking i zmiatanie selekcyjne W jednym locus pojawia się korzystna mutacja }  Dobór naturalny szybko utrwala ten korzystny allel }  Wraz z nim utrwalają się neutralne (a nawet niekorzystne) allele w loci blisko sprzężonych – genetic hitch-hiking }  W sąsiedztwie niedawno utrwalonego korzystnego allelu obserwuje się zmniejszoną różnorodność alleliczną – zmiatanie selekcyjne (selective sweep) } 

91

Zmiatanie selekcyjne

92

© Nature Edutaction, 2008

Ślady zmiatania selekcyjnego

93

Zmiatanie selekcyjne jest zjawiskiem krótkotrwałym Powstała w wyniku zmiatania selekcyjnego nierównowaga sprzężeń z czasem zanika na skutek rekombinacji i kolejnych mutacji

D! = D − rD = D(1− r) 94

Procesy płciowe redukują nierównowagę sprzężeń } 

Tempo zaniku zależy od odległości genetycznej loci

95

Zastosowanie } 

Zakładając, że mutacja korzystna pojawiła się w populacji jednokrotnie, badanie różnorodności neutralnych alleli (markerów) w pobliżu locus mutacji pozwoli oszacować wiek mutacji.

} 

Podobny efekt daje też epizod wąskiego gardła liczebności populacji – badając nierównowagę sprzężeń można badać historię demograficzną populacji

96

Wykrywanie doboru dodatniego } 

Pojawienie się nowej mutacji tworzy nierównowagę sprzężeń

} 

Jeżeli nierównowaga jest wyraźna, to oznacza to, że mutacja pojawiła się niedawno (rekombinacja nie zdążyła jej zaburzyć)

} 

Jeżeli taka niedawna mutacja ma wysoką częstość w populacji, to znaczy, że utrwalał ją dobór dodatni

97

Dryf i dobór - dynamika

98

Przykład – G6PD } 

Różne allele genu dehydrogenazy glukozo-6-fosforanu (G6PD)

99

Przykład – G6PD Allel G6PD-202A wykazuje ślady doboru dodatniego (zmiatanie selekcyjne) }  Oporność na malarię } 

100