Program

Dziedzina nr 4 „Choroby Psów i kotów” Krajowy Kierownik Specjalizacji kadencji 2012-2016: Prof. dr hab. Stanisław Winiarczyk Wydział Medycyny Weterynaryjnej UP w Lublinie, Katedra Epizootiologii i Klinika Chorób Zakaźnych, ul. Głęboka 30, 20-612 Lublin, tel./fax:81-445-62-02, e-mail: [email protected] Standard programu kształcenia Szkolenie specjalizacyjne trwa 6 semestów. Liczna godzin zajęć dydaktycznych 284 godzin. Staże kliniczne w wymiarze 160godzin. Łącznie 444 godzin. Tematyka wykładów, seminariów i zajęć praktycznych Lp.

1.

Tematyka

Liczba godzin Wykłady

Seminaria

12h

4h

Zajęcia praktyczn e

Razem (h)

Hodowla psów i kotów oraz zasady żywienia zwierząt zdrowych i chorych       

   

Podział ras psów wg FCI Podział ras kotów wg FIFE Wady i choroby dziedziczne u psów i kotów Procesy socjalizacji u młodego psa i kota Zasady hodowli psów i kotów rasowych określonych przepisami FCI i FIFE Prawidłowe żywienie psów i kotów Żywienie w wybranych stanach patologicznych (cukrzyca, niewydolność nerek, niewydolność wątroby, kwasica, zapalenia trzustki, otyłość) Metody i schematy odchudzania zwierząt Wady i zalety karmy komercyjnej Choroby wywołane nieprawidłowym żywieniem u psów i kotów Sposoby odżywiania parenteralnegowskazania, wady i zalety.

16h

Choroby zakaźne

2. 

zasady diagnostyki, profilaktyki i zwalczania chorób zakaźnych psów  nosówka, zakaźne zapalenie wątroby, parwowiroza, koronawiroza, rotawiroza, herpeswiroza, zakaźne zapalenie

12h

4h

16h



   

tchawicy i oskrzeli, wścieklizna [postępowanie urzędowe], leptospiroza, borelioza, tężec, bruceloza zasady diagnostyki, profilaktyki i zwalczania chorób zakaźnych kotów  wirusowe zakażenia dróg oddechowych, białaczka (FeLV), panleukopenia, wirusowy niedobór immunologiczny (FIV), zakaźne zapalenie otrzewnej (FIP) choroby bakteryjne (chlamydofiloza, mykopazmoza, salmonelloza, gruźlica),dermatofitozy laboratoryjna diagnostyka chorób wirusowych i bakteryjnych zasady immunoprofilaktyki psów i kotów zasady antybiotykoterapii chorób bakteryjnych choroby odzwierzęce

Choroby pasożytnicze

3.  



 

Zawlekane do Polski parazytozy psów i kotów. (Miedzy innymi : leiszmanioza, dirofilarioza) Rzadko opisywane inwazje pasożytów psów i kotów. Miedzy innymi: izosporoza, kryptosporydioza,neosporoza, kapilarioza pęcherza moczowego, kapilarioza układu oddechowego, krenosomoza, olulanoza, elostrongyloza, angiostrongyloza. Parazytozy psów i kotów a zagrożenie zdrowia człowieka. „fenomen larwy drzmiącej”,toksoplazmoza, giardioza, leiszmanioza, opistorchoza, bąblowica, alweokokoza, toksokaroza, wędrująca larwa skórna, epidemiologia zoonoz pasożytniczych. Wybrane pasożyty zewnętrzne psów i kotów i ich rola jako wektorów patogenów.. Diagnostyka parazytoz psów i kotów. Skuteczność metod klasycznych i nowoczesnych, możliwość ich wykonania w warunkach praktyki lekarskoweterynaryjnej, interpretacja wyników, najczęściej popełniane błędy.

8h

2h

6h

16h



4.

Zwalczanie parazytoz psów i kotów. Skuteczność poszczególnych substancji czynnych w eliminacji pasożytów wewnętrznych i zewnętrznych, właściwy dobór

Choroby skóry       

      

  

5.

zasady badania układu powłokowego i morfologia zmian skórnych badania dodatkowe w chorobach skóry Choroby skóry psów Bakteryjne choroby skory Pasożytnicze choroby skory Grzybicze choroby skory Choroby skory o podlożu immunologicznym (alergiczne, autoimmunologiczne) Dermatozy hormonalne Zasady leczenia miejscowego i ogolnego chorób skóry

10h

2h

4h

16h

2h

10h

Choroby skóry kotów Pasożytnicze choroby skory Grzybicze choroby skory Choroby skory o podlożu immunologicznym (alergiczne, autoimmunologiczne) Zespół eozynofilowy kotów i prosówkowe zapalenie skóry Dermatozy psychogenne Zasady miejscowego i ogólnego leczenia chorób skóry kotów

Choroby dróg oddechowych  

   

predyspozycje rasowe do chorób układu oddechowego u psów zasady badania i symptomatologia schorzeń układu oddechowego (wypływ, duszność, kaszel itp.) schorzenia górnych dróg oddechowych choroby oskrzeli, płuc oraz opłucnej ostra i przewlekła niewydolność oddechowa zespół oddechowy psów

8h





6.

krótkoczaszkowych - BUAS zasady postępowania terapeutycznego w schorzeniach dróg oddechowych (chemioterapia, aerozoloterapia, oddychanie wspomagane) techniki obrazowania w diagnostyce schorzeń układu oddechowego (bronchoskopia, RTG, CT itp.)

Kardiologia Ostra i przewleka niewydolność serca.  

 







Etiologia niewydolności serca i współczesne systemy klasyfikacji tej choroby Mechanizmy kompensacyjne niewydolności serca, ze szczególnym uwzględnieniem zaburzeń neurohormonalnych Predyspozycja rasowe do chorób serca u psów i kotów Kardiologiczne badanie kliniczne pacjenta: wywiad kardiologiczny; badanie kliniczne ze szczególnym uwzględnieniem omacywania tętna, omacywania, opukiwania i osłuchiwania serca znaczenie szmerów serca; diagnostyka różnicowa chorób układu krążenia Najczęściej występujące choroby serca u psów i kotów: przewlekła zwyrodnieniowa choroba zastawek serca u psów: etiologia, objawy, rozpoznawanie, leczenie; kardiomiopatia przerostowa; kardiomiopatia rozstrzeniowa; specyficzne rodzaje kardiomiopatii Leczenie zastoinowej niewydolności serca, omówienie grup leków: leki inotropowo dodatnie: glikozydy, pimobendan, katecholaminy; diuretyki; inhibitory enzymu konertującego angiotensynę I; leczenie uzupełniające: tauryna, karnityna, PUFA, diety „kardiologiczne”, zmiany „stylu życia”, antykoagulanty Leczenie ostrej niewydolności lewokomorowej serca: zasada ABCD

20h

4h

8h

32h

Badania dodatkowe w diagnostyce chorób układu krążenia 



 

7.

Badanie rentgenowskie: przeglądowe zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej; kontrastowe zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej (ventriculografia, angiografia) Badanie elektrokardiograficzne: rodzaje rejestracji prądów czynnościowych serca; rodzaje odprowadzeń stosowanych u małych zwierząt (psów i kotów); prawidłowy przebieg prądów czynnościowych serca; analiza zapisu EKG: obliczanie częstości akcji serca, obliczanie czasów trwania i amplitud załamków, odcinków i odstępów oraz obliczanie średniego komorowego wektora elektrycznego serca (osi serca); najczęściej występujące zaburzenia rytmu u psów i kotów; artefakty w badaniu elektrokardiograficznym Leczenie arytmii Badanie echokardiograficzne: rodzaje badania echokardiograficznego; rodzaje projekcji echokardiograficznych; prawidłowy obraz serca badaniu echokardiograficznym; zmiany patologiczne serca i naczyń widoczne w badaniu echokardiograficznym; choróby najczęściej rozpoznawane w badaniu echokardiograficznym; artefakty w badaniu echokardiograficznym.

Choroby jamy ustnej, diagnostyka, leczenie 

 



Budowa anatomiczna zębów, typy uzębienia, pojęcie zgryzu wad zgryzu, wady uzębienia, fizjologia jamy ustnej Choroby przyzębia u zwierząt mięsożernych (podział paradontopatii, leczenie, profilaktyka) Stomatologia prawidłowego i zachowawcza (leczenie ubytków, odbudowa szkliwa, materiały chemo i światłoutwardzalne) Endodoncja (leczenie kanałowe zębów,

4h

2h

2h

8h

narzędzia do wypełnień kanałowych, oraz materiały) Ekstrakcje zębów mlecznych, ekstrakcje zębów stałych jedno i wielokorzeniowych. Nowotwory jamy ustnej (diagnostyka, leczenia) Leczenie ortodoncyjne u zwierząt mięsożernych (materiały i metody)

  

8.

Choroby przełyku, żołądka, jelit, trzustki i wątroby a. Choroby przełyku, żołądka, jelit wymioty, ich znaczenie rozpoznawcze, 8h zasady postępowania terapeutycznego choroby przełyku: achalazja, refluks żółądkowo – przełykowy, zwężenia przełyku u kotów choroby żołądka: wrzody żołądka, skręt żołądka, refuks gastritis nieswoiste zapalenia jelit (IBD) przerost bakteryjny jelit cienkich (SIBO) enteropatia białkogubna ostre i przewlekłe zapalenia okrężnicy biegunka ostra i przewlekła – diagnostyka różnicowa, postępowanie terapeutyczne, dieta

       

b. Choroby wątroby i trzustki 

 

część ogólna: symptomatologia, badanie kliniczne, diagnostyka laboratoryjna, techniki obrazowania, biopsja wątroby, ogólne zasady leczenia schorzeń wątroby część szczegółowa - wybrane choroby zapalne nieinfekcyjne i niezapalne psów i kotów choroby wątroby psów: niewydolność wątroby, ostre i przewlekłe zapalenia wątroby, zwłóknienie idiopatyczne wątroby, zapalenie wątroby i dróg żółciowych, rozrost guzkowaty, nowotwory, zespolenie wrotnooboczne wrodzone i nabyte, marskość

4h

4h

16h

 

wątroby, choroby wątroby kotów: zapalenie wątroby i dróg żółciowych, toksyczne zapalenie wątroby, stłuszczenie wątroby, niedrożność przewodów żółciowych, nowotwory zespolenie wrotno-oboczne, marskość wątroby ostre zapalenie trzustki, niewydolnośc zewnątrzwydzielnicza trzuski zaparcia

c. Zaburzenia gospodarki wodnoelektrolitowej i równowagi kwasowo zasadowej, płyno – terapia.   

 

9.

Zaburzenia wodno-elektrolitowe:sód, potas, wapń, fosfór. Zaburzenia równowagi kwasowo – zasadowej: metaboliczne, oddechowe oraz mieszane zaburzenia RKZ Płyno-terapia: wprowadzenie do płyno-terapii, techniczne aspekty płyno-terapii, monitoring i komplikacje płyno-terapii. płyno-terapia w zaburzeniach gastroenterologicznych i chorobach trzustki. stosowanie płynów elektrolitowych w chorobach wątroby, nerek, serca, zaburzeniach metabolicznych oraz leczenie wstrząsu.

Choroby nerek i dróg moczowych         

symptomatologia i zasady rozpoznawania schorzeń układu moczowego badanie kontrastowe RTG, badanie USG bezmocz zapalenia nerek (śródmiąższowe, kłębuszkowe, zespół nerczycowy) ostra i przewlekła niewydolność nerek (dializa otrzewnowa) zakażenia dróg moczowych kamica (różnicowanie, leczenie, dieta) choroby gruczołu krokowego badania dodatkowe w chorobach układu moczowego  badanie i interpretacja analizy moczu

4h

4h

8h

 

  

Choroby mięśni i stawów

10.     

11.

miopatie (miositis, miastenia) arthropatie (arthritis, poliarthritis) zmiany uwarunkowane genetycznie osteopatie (osteofibrozy, osteoporozy, panostitis) zmiany polietiologiczne (zaburzenia żywieniowe, endokrynologiczne)

4h

4h

Choroby neurologiczne i zaburzenia osobowości      

 

12.

badanie biochemiczne badania obrazowe zasady postępowania terapeutycznego zasady postępowania dietetycznego w chorobach nerek i dróg moczowych nietrzymanie moczu

symptomatologia schorzeń ośrodkowego układu nerwowego symptomatologia chorób obwodowego układu nerwowego choroby ośrodkowego układu nerwowego choróby obwodowego układu nerwowego zaburzenia przewodnictwa nerwowo mięśniowego objawy neurologiczne w zaburzeniach ogolnych (zmiany w wyniku chorób spoza układu nerwowego – endokrynopatie, zaburzenia elektrolitowe, zatrucia itp.) stany depresyjne i wzmożonej agresji zasady leczenia ostrych i przewleklych chorób układu nerwowego

8h

2h

10h

Choroby krwi i narządów krwiotwórczych   

anemie (podział, przyczyny zasady leczenia) zaburzenia koagulacji transfuzja krwi (opanować praktycznie)

4h

4h

 

13.

patologia szpiku kostnego i śledziony (białaczki) podstawowe techniki hematologiczne

Endokrynologia   

   

14.

przysadka (karłowatość, akromegalia, moczówka prosta) tarczyca (nadczynność tarczycy kotów, niedoczynność tarczycy psów) przytarczyce (nadczynność, niedoczynność, idiopatyczna hiperkalcemia kotów) trzustka (cukrzyca, wyspiak trzustki, gastrinoma) nadnercza (nadczynność, niedoczynność, barwiak chromochłonny) choroby jąder choroby jajniików

10h

4h

2h

16h

Zatrucia   

15.

najczęstsze przyczyny zatruć ogólne zasady postępowania (objawowe i przyczynowe) podstawy intensywnej terapii

4h

4h

Choroby nowotworowe   



podział schorzeń nowotworowych i zasady diagnostyki onkologicznej postępowanie z nowotworami (skóra, gruczoł mlekowy) zasady pobierania materiału do badań cytologicznych i histopatologicznych (biopsja cienkoigłowa) zasady chemioterapii

4h

2h

2h

8h

16.

Fizjologia i patologia rozrodu  







 



 



cykl płciowy suk i kotek antykoncepcja u suk – kastracja chirurgiczna, długotrwałe blokowanie cyklu progestagenami, przesunięcie lub przerwanie cieczki, zapobieganie nidacji, hormonalne przerwanie ciąży zaburzenia cyklu płciowego u suk – brak rui, przedłużona lub nieregularna cieczka, przedłużony okres przedrujowy i ruja właściwa, torbiele i nowotwory jajnika metropatie – ropomacicze, zapalenie błony śluzowej macicy, intoksykacja poporodowa zaburzenia rozrodu samców (psów i kotów) – schorzenia jąder i najądrzy, schorzenia gruczołu krokowego, prącia i napletka ciąża u suk – hormonalna regulacja ciąży, rozpoznawanie ciąży patologia ciąży u suk – ronienia, przeładowanie macicy, ciąża pozamaciczna, skręt macicy, przedłużenie ciąży poród u suk – przeszkody porodowe ze strony matki, przeszkody porodowe ze strony płodu, zasady udzielania pomocy poporodowej, postępowanie z noworodkiem, okres poporodowy, wypadnięcie macicy, zatrzymanie łożyska, krwawienie z macicy, tężyczka poporodowa Ciąża u kotek - rozpoznawanie ciąży patologia ciąży u kotek – nadpłodnienie, ronienia, przeładowanie macicy, ciąża pozamaciczna, skręt macicy, przedłużenie ciąży poród u kotek – przeszkody porodowe ze strony matki, przeszkody porodowe ze strony płodu, zasady udzielania pomocy poporodowej, postępowanie z noworodkiem, okres poporodowy, wypadnięcie macicy, zatrzymanie łożyska, krwawienie z macicy

16h

4h

4h

24h

17.

Neonatologia   

 

18.

fizjologia okresu neonatalnego straty szczeniąt we wczesnym okresie postnatalnym postępowanie objawowe w wybranych stanach chorobowych szczeniąt i kociąt – zamartwica noworodków, hypotermia, hipoglikemia, odwodnienie, szczenięta słabe, zespół krwotoczny, żółtaczka hemolityczna, zapalenie pępka, posocznicza szczeniąt, zespół toksycznego mleka, zespół słabnięcia szczeniąt, biegunki, zatrzymanie kału sztuczne karmienie szczeniąt i kociąt schorzenia gruczołu mlekowego – zapalenie, nowotwory

6h

6h

Okulistyka      

19.

Podstawy diagnostyki i leczenia chorób narządu wzroku - diagnostyka okulistyczna - postępowanie w przypadkach urazów narządu wzroku - choroby powiek i spojówek - choroby rogówki - zasady terapii zachowawczej i podstawowe zabiegi okulistyczne

Podstawowe interwencje chirurgiczne          

Zasady wykonywania znieczuleń ogólnych i miejscowych Postępowanie w stanach powypadkowych – wstrząs pourazowy. Kamica cewki moczowej samców psów Kamica cewki moczowej samców kotów Choroby i chirurgia okolicy odbytu Zabiegi w obrębie klatki piersiowej Chirurgia jamy brzusznej Urazy kości długich i stawów Kastracja samców i sterylizacja samic Postępowanie z ranami

4h

2h

2h

8h

12h

4h

6h

22h

Cięcie uszu i ogona (plastyka kanału w otitis externa)



20.

Przypadki kliniczne - Diagnostyka różnicowa objawów klinicznych

10h

6h

16h 21.

16h 16h

Organizacja, zarządzanie i prawo w ZLZ Podstawowe akty prawne regulujące wykonywanie zawodu lek.wet.      

Ustawa o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko weterynaryjnych Ustawa o zakładach leczniczych dla zwierząt wraz z rozporządzeniami wykonawczymi Ustawa o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt Ustawa Prawo farmaceutyczne Ustawa o zwalczaniu narkomani Kodeks etyki lekarza weterynarii

Odpowiedzialność cywilna i zawodowa lekarzy weterynarii Podstawy zarządzania w ZLZ      

22.

Jak liczyć koszty naszej działalności Jak ustalać ceny naszych usług to znaczy dobry serwis dla klienta Jakość i standardy usług w ZLZ Podstawy zarządzania personelem Organizacja pracy w ZLZ

Podstawy intensywnej terapii psów i kotów     

Pacjent po wypadku Pacjent we wstrząsie Wypadki nagłe w trakcie anestezji Jednominutowa diagnoza, zasada ABC – schematy postępowania Podstawy terapii psów i kotów w „stanie ciężkim”

6h

2h

8h

 

Zajęcia - Razem

284h

Specjalizacyjne staże zawodowe

160h

Wydziały Medycyny Weterynaryjnej Wytypowane Specjalistyczne Zakłady Lecznicze

Piśmiennictwo 1. Adamiak Z.: Ortopedia i traumatologia stawów kończyn i układu ścięgnowo mięśniowego psów i kotów 2. Coughlan A., Miller A.: Leczenie złamań u małych zwierząt 3. Coulson A., Lewis N.: Atlas interpretacji obrazów radiograficznych anatomi psa i kota 4. Davies Ch., Shell L.: Diagnozowanie powszechnie występujących chorób małych zwierząt 5. Day T. K.: Interpretacja zapisów EKG w stanach zagrożenia życia u psów i kotów 6. Dubiel A.: Rozród psów 7. Empel W.: Radiodiagnostyka weterynaryjna 8. Frymus T.: Choroby zakaźne kotów 9. Gawor J.: Zarys stomatologii małych zwierząt 10. Gotthell L.N.: Choroby uszu małych zwierząt 11. Gougha A., Thomas A.: Predyspozycje rasowe do chorób u psów i kotów 12. Harvey R. G., McKeever P. J.: Choroby skóry psów i kotów 13. Horzinek M., Schmitz V, Lutz H.: Praktyka kliniczna: Koty 14. Hoskins J. D.: Pediatria weterynaryjna, Psy i koty od urodzenia do sześciu miesięcy 15. Hoskinsa J. D.: Geriatria i gerontologia psów i kotów 16. Houlton J. E. F., Taylor P. M.: Pourazowa terapia psów i kotów Jaggy A.: Atlas i podręcznik neurologii małych zwierząt 17. Janowski T., Zduńczyk S.: Rozród psów 18. Kealy J. K., McAllister H.: Diagnostyka radiologiczna i ultrasonograficzna psów i kotów 19. Kornegay J., Lorenz M.: Neurologia weterynaryjna 20. Lechowski R., Lenarcik M.: Choroby przewodu pokarmowego kotów 21. Lechowski R.: Choroby wątroby psów i kotów 22. Lechowski R.: Cukrzyca psów i kotów 23. Martin M., Corcoran B.: Choroby układu krążenia i oddechowego psów i kotów 24. Maurey Ch., Dufayet C.: Nefrologia i urologia psów i kotów 25. Medleau L., Hnilica K. A.: Dermatologia małych zwierząt 26. Morgan J. P., Doval J., Samii V.: Techniki badawcze w diagnostyce radiologicznej psów 27. Morris J., Dobson J.: Onkologia małych zwierząt 28. Muir W. W., Hubbell J. A. E., Bednarski R. M., Skarda R. T.: Anestezjologia wetrynaryjna 29. Nelson R. W., Couto C. G.: Choroby wewnętrzne małych zwierząt 30. Niemand H.G., Suter P. F.: Praktyka kliniczna: Psy 31. Niżański W., Dzimira S.. Twardoń J.: Cytodiagnostyka w rozrodzie suk 32. Nowicki A.: Diagnstyka ultrasonograficzna Podstawy fizyczne ultrasonografii i metod doplerowskich 33. Nyland T. G., Matton J. S.: Diagnostyka ultrasonograficzna małych zwierząt 34. O'Dwyer L.: Leczenie ran małych zwierząt 35. Paddleford R. R.: Znieczulenie ogólne u małych zwierząt 36. Panciera D.L., Carr A.P.: Endokrynologia małych zwierząt dla praktykujących lekarzy weterynarii 37. Paterson S.: Choroby skóry kotów 38. Prelaud P.: Alergiczne zapalenia skóry u psów i kotów 39. Schebitz H., Brass W.: Techniki operacyjne u psów i kotów 40. Schrey Ch. F.: Metody badania i leczenia psów i kotów

41. Smith jr. F. W. K., Keene B. W., Tilley L. P.: Osłuchiwanie serca i płuc psów i kotów 42. Sturgess K.: Choroby wewnętrzne kotów 43. Tilley L., Smith jr. F.: 5 minut konsultacje weterynaryjne psy i koty 44. Tutt C.: Stomatologia małych zwierząt 45. Wilkinson G. T., Harvey R. G.: Atlas dermatologiczny małych zwierząt 46. Williams D. L., Barrie K., Evans T. F.: Postępowanie w nagłych przypadkach okulistycznych u zwierząt 47. Wingfield W. E.: Intensywna terapia psów i kotów