sylabus łac termin prawn 2012

SYLLABUS PRZEDMIOTU ŁACIŃSKA TERMINOLOGIA PRAWNICZA Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

9.

Elementy składowe sylabusu Nazwa przedmiotu Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Imię i nazwisko osoby (osób) prowadzącej przedmiot Formuła przedmiotu Liczba godzin zajęć dydaktycznych Liczba pkt ECTS przypisana przedmiotowi Czy podstawa obliczenia średniej ważonej? Forma i warunki zaliczenia przedmiotu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia z przedmiotu, a także formę i warunki zaliczenia poszczególnych form zajęć, wchodzących w zakres danego przedmiotu Szczegółowy plan wykładu

Opis Łacińska terminologia prawnicza Zakład Prawa Rzymskiego UJ dr Paulina Święcicka Wykłady 30h 4 tak, 4 punktów ETCS jako mnożnik Egzamin pisemny, na którym zostanie sprawdzona znajomość tłumaczenia łacińskich pojęć, zwrotów lub maksym na język polski; umiejętność podania łacińskiego brzmienia wskazanych paremii oraz celów wykorzystywania terminologii łacińskiej we współczesnej argumentacji prawniczej lub znaczenie języka łacińskiego dla kształtowanie się narodowych języków prawniczych. Czas trwania egzaminu – 60 minut. 1. Wprowadzenie do przedmiotu: Znaczenie języka łacińskiego jako prawniczej lingua franca świata starożytnego, czasów średniowiecza i czasów nowożytnych 2. Historia formowania się języka łacińskiego – w tym w szczególności łacińskiego języka prawnego i prawniczego – w starożytności, średniowieczu, renesansie 3. Język (łaciński) prawny i prawniczy – specyfika języka jako języka technicznego, jednak formującego się pod wpływem języka codziennego; wpływ łaciny na formowanie się narodowych języków prawniczych 4. Paremie, maksymy, zwroty, definicje – i ich miejsce w instrumentarium prawnika; cel wykorzystywania terminów i paremii; przykłady wykorzystania w orzecznictwie sądów polskich, sądów międzynarodowych 5. Pojęcia IUS i LEX – znaczenie dychotomii dla tworzenia, stosowania, wykładni prawa, oraz

1

10.

Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego przedmiotu

obowiązywania i przestrzegania prawa 6. Paremie łacińskie z zakresu ogólnych nauk prawnych, filozofii i teorii prawa 7. Paremie łacińskie z zakresu prawa prywatnego – prawo osobowe i małżeńskie 8. Paremie łacińskie z zakresu prawa prywatnego – prawo spadkowe 9. Paremie łacińskie z zakresu prawa prywatnego – prawo rzeczowe 10. Paremie łacińskie z zakresu prawa prywatnego – czynności prawne i prawo zobowiązań 11. Paremie łacińskie z zakresu prawa procesowego 12. Paremie i maksymy jako składnik jurydycznego dyskursu argumentacyjnego – czyli o topikach prawniczych 13. Podstawowe terminy i zwroty łacińskie w językach obcych, które swoje źródło mają w terminach łacińskich 14. Podstawowe terminy i zwroty łacińskie w językach obcych, które swoje źródło mają w terminach łacińskich 15. Język łaciński jako prawnicza lingua franca współczesności – współczesne rozważania na temat łaciny, w świetle tendencji unifikacyjnych na poziomie europejskim Literatura podstawowa: 1. Burczak K., A. Dębiński, M. Jońca, Łacińskie sentencje i powiedzenia prawnicze, Warszawa 2007 2. Dajczak W., T. Giaro, F. Longchamps de Bérier, Trener. Prawo rzymskie, Warszawa 2010, rozdział I 3. Łacińska terminologia prawnicza, red. J. Zajadło, Warszawa 2005 Lektury dodatkowe dla chętnych (przykładowo): 1. Awianowicz B.B., Jezyk Łaciński z elementami epigrafiki i numizmatyki rzymskiej (dla historyków i archeologów), Toruń 2007 2. Bednarski M., Łacina potoczna, Wrocław (Ossolineum) 1981 3. Czarciński I., Sieradzan W., Łacina średniowieczna, Toruń 2001 4. Disce puer. Podęcznik do łaciny

2

średniowiecznej, red. D. Gwisa, E. JungPalczewska, Warszawa 2000 5. Estreicher S., Kultura prawnicza w Polsce XVI wieku, [w:] Idem, Kultura staropolska, Kraków 1932 6. Kupiszewski H., Prawo rzymskie a współczesność, Warszawa 1988 7. Kupiszewski H., Regulae iuris, Przegląd Humanistyczny 7–8 (1981), s. 51–67 8. Liebs D., Lateinische Rechtsregeln und Rechtssprichwörter. Zusammengestellt, übersetzt und erläutert von Detlef Liebs, München 1982 9. Longchamps de Bérier F., Audiatur et altera pars. Szkic o brakującej kolumnie Pałacu Sprawiedliwości, w: Leges sapere. Studia i prace dedykowane prof. Januszowi Sondlowi w 50 rocznicę pracy naukowej, Kraków 2008, red. W. Uruszczak, P. Święcicka, A. Kremer, s. 271–283 10. Łacina jako język elit, red. J. Axer, Warszawa 2004 11. Łacińska proza naukowa, red. A.W. Mikołajczyk, Gniezno 2001 12. Łacińskie paremie w europejskiej kulturze prawnej i orzecznictwie sądów polskich, red. W. Wołodkiewicz, J. Krzynówek, Warszawa 2001 13. Radbruch G., Filozofia prawa, Warszawa 2009 [w szczeg.: „Antynomie idei prawa”, s. 79–84; „Ustawowe bezprawie i ponadustawowe prawo”, s. 244–254] 14. Radbruch G., Ustawa i prawo, w: IUS ET LEX 1 (2002) 15. Regulae iuris. Łacińskie inskrypcje na kolumnach Sądu Najwyższego Rzeczypospolitej Polskiej, red. W. Wołodkiewicz, Warszawa 2001 16. Rominkiewicz J., Żeber I., Lingua latina ad usum iuris studentium – Język łaciński dla studentów prawa, Wrocław 2000 17. Safarewicz J., Zarys historii języka łacińskiego, Wrocław 1986 18. Sinko T., Język łaciński. Pogadanki gramatyczne dla I i II klasy liceów klasycznych i humanistycznych, Lwów – Warszawa 1938 19. Sondel J., „Przedmowa” do: Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Kraków 1997

3

20. Sondel J., Il ruolo del latino nella penetrazione del diritto romano in Polonia. I problemi delle contemporanee traduzioni di termini giuridici, w: Atti del Convegno Internazionale: Il latino del diritto (Perugia 8–10 ottobre 1992), Roma 1994, s. 353– 360 21. Sondel J., Z rozważań o łacińsko-polskiej terminologii i leksykografii prawniczej, [w:] Parlament, prawo, ludzie. Studia ofiarowane Profesorowi Juliuszowi Bardachowi w sześćdziesięciolecie pracy twórczej, Warszawa 1996, s. 267–272 22. Stein P., The Digest Title ‘De diversis regulis iuris antiqui’ and the general Principles of Law, [w:] Essays in Jurisprudence in honour of R. Pound, Indianapolis-New York 1962, s. 1–20 23. Stelmach J., Kodeks argumentacyjny dla prawników, Zakamycze, Kraków 2003 24. Teksty i pomniki. Zarys epigrafiki łacińskiej okresu Cesarstwa Rzymskiego, red. J. Kolendo, Warszawa 2003 25. Varvaro A., Linguistique romane. Cours d’introduction, éd. française, Namur 2010 26. Woleński J., Okolice filozofii prawa, Kraków 1999 27. Wołodkiewicz W., Ius et lex w rzymskiej tradycji prawnej, w: IUS ET LEX 1 (2001) 28. Zajadło J., Formuła Gesetz und Recht, w: IUS ET LEX 1 (2002) 29. Zajda A., Staropolska terminologia prawnicza (do roku 1500), Kraków 1990

4