Temat lekcji

Roczny plan pracy z wiedzy o społeczeństwie w gimnazjum zintegrowany z serią „Dziś i jutro” Część 1 Temat lekcji

1. Ja, czyli kto?

Środki dydaktyczne

- podręcznik, s. 6–11 (w tym: tekst źródłowy, s. 9) - encyklopedie - słowniki - internet - literatura dodatkowa

Zagadnienia, materiał nauczania

Wymagania podstawowe Uczeń: Rozdział I: Ja i moje otoczenie - tożsamość - wyjaśnia terminy: tożsamość, - tożsamość osobista samoocena, samorealizacja, i społeczna konsumpcjonizm, autorytet - samoocena - wymienia elementy tożsamości - praca nad sobą - odróżnia tożsamość osobistą od - styl życia społecznej - aktywny i bierny - dokonuje samooceny styl życia - tłumaczy, czym jest styl życia - sposoby spędzania - charakteryzuje własny styl życia wolnego czasu - omawia różnice pomiędzy aktywnym - samorealizacja i biernym stylem życia - konsumpcyjny styl - podaje przykłady aktywnego życia i biernego spędzania wolnego czasu - współczesne - wskazuje współczesne autorytety autorytety

1

Wymagania ponadpodstawowe Uczeń:

Liczba godzin

- omawia negatywne skutki zaniżonej lub zawyżonej samooceny - wskazuje sposoby poprawienia samooceny - podejmuje działania mające na celu eliminację swoich wad i wykorzystywanie atutów - wymienia czynniki kształtujące styl życia - uzasadnia, jaki sposób spędzania wolnego czasu jest najkorzystniejszy dla człowieka - przedstawia negatywne i pozytywne strony konsumpcyjnego stylu życia, na podstawie tekstu źródłowego - wskazuje osobę, którą uważa za swój autorytet i uzasadnia własny wybór - odróżnia autorytety rzeczywiste od pozornych - wyjaśnia terminy: konformizm, nonkonformizm

1

2. Człowiek istotą społeczną

3. Porozumiewamy się

4. Nie taki konflikt straszny

podręcznik, s. 12–17 (w tym: tekst źródłowy, s. 14) - encyklopedie - słowniki - prasa - internet - literatura dodatkowa - programy telewizyjne i radiowe poświęcone różnym formom kontaktów społecznych - podręcznik, s. 18–23 - słowniki - prasa - internet - literatura dodatkowa - debaty telewizyjne i radiowe - prezentacje multimedialne przedstawiające model komunikacji oraz znaczenie określonych gestów

- socjalizacja - czynniki ułatwiające i utrudniające socjalizację - role społeczne - konflikt ról

- tłumaczy, co to znaczy, że człowiek jest istotą społeczną - wyjaśnia termin: socjalizacja - wymienia role społeczne, jakie może odgrywać człowiek - wylicza pełnione przez siebie role społeczne

- wyjaśnia, co decyduje o dobrych relacjach z innymi ludźmi - wskazuje czynniki sprzyjające socjalizacji i ją ograniczające - określa, w jakich sytuacjach człowiek może utracić swoją indywidualność, na podstawie tekstu źródłowego - wymienia przyczyny konfliktu ról społecznych

1

- komunikacja werbalna i niewerbalna - nadawca i odbiorca - zasady skutecznej komunikacji - mowa ciała - umiejętność publicznych wystąpień - prowadzenie dyskusji i debaty - praca zbiorowa

- wyjaśnia, na czym polega komunikacja werbalna i niewerbalna - podaje zasady skutecznego porozumiewania się - prowadzi rozmowę w sposób kulturalny - wymienia podstawowe zasady publicznych wystąpień - wskazuje sposoby podejmowania decyzji w grupie

- przekazuje komunikat w sposób werbalny i niewerbalny - wyjaśnia znaczenie mowy ciała w akcie komunikacji - odczytuje w sposób prawidłowy gesty rozmówcy - prezentuje publicznie przygotowane wystąpienie - uczestniczy w dyskusji lub debacie na wybrany temat - określa reguły przemawiania w sytuacjach oficjalnych - tłumaczy, na czym polega debata oksfordzka - podaje zalety pracy zespołowej - wyjaśnia terminy: konflikt, negocjacje, - określa najczęstsze przyczyny kompromis konfliktów we współczesnym - podaje przykłady sytuacji świecie konfliktowych w codziennym życiu - podaje negatywne skutki - wymienia różne typy zachowań różnych zachowań w sytuacjach 2

1

- podręcznik, s. 24–28 (w tym: tekst źródłowy, s. 28) - prasa - internet

- przyczyny powstawania konfliktów - najczęstsze sytuacje konfliktowe

1

- literatura dodatkowa - programy telewizyjne i radiowe poświęcone konfliktom i sposobom ich rozwiązywania - podręcznik, s. 29–33 - prasa - internet - literatura dodatkowa - filmy edukacyjne dotyczące funkcjonowania różnych grup społecznych

- sposoby rozwiązywania konfliktów - skuteczne prowadzenie negocjacji

i postaw w sytuacjach konfliktowych - wskazuje sposoby rozwiązywania konfliktów - tłumaczy, na czym polega konflikt pokoleń, na podstawie tekstu źródłowego

konfliktowych - wskazuje problemy, z którymi najczęściej wiąże się konflikt pokoleń, na podstawie tekstu źródłowego

- zbiorowość a grupa społeczna - przyczyny powstawania grup społecznych - podział grup społecznych - hierarchia w grupie - rodzina jako podstawowa grupa społeczna - funkcje rodziny

- wyjaśnia, czym jest zbiorowość, a czym – grupa społeczna - określa rolę kontaktów i więzi z innymi ludźmi w życiu człowieka - przedstawia podział grup społecznych - podaje nazwy grup społecznych, do których należy - wymienia funkcje rodziny

6. Życie szkoły

- podręcznik, s. 34–37 - statut szkoły - internet

- władze szkolne - statut szkoły - prawa i obowiązki ucznia - zadania samorządu uczniowskiego

7. Normy i zasady

- podręcznik, s. 38–43 (w tym: tekst źródłowy, s. 43)

- formalne i nieformalne normy społeczne

- omawia strukturę władz szkoły - wyjaśnia, czym jest statut szkoły - wymienia podstawowe prawa i obowiązki ucznia - podaje przykłady działań samorządu uczniowskiego - przedstawia historię swojej szkoły i biografię jej patrona - rozpoznaje podstawowe zasady i normy współżycia społecznego - wyjaśnia, dlaczego należy 3

- wymienia korzyści płynące z przynależności do różnych grup społecznych - omawia hierarchię grupy - przedstawia cechy, jakie powinien mieć przywódca grupy - dostrzega wpływ grupy na jednostkę - charakteryzuje współczesny model rodziny - tłumaczy, na czym polega wartość i rola rodziny oraz specyfika więzi rodzinnych - wyjaśnia terminy: rodzina niepełna, rodzina przybrana, rodzina zastępcza - określa zadania poszczególnych organów władz szkoły - podaje sposoby aktywnego uczestniczenia w życiu szkoły - omawia wybrany problem swojej społeczności szkolnej i wskazuje sposoby jego rozwiązania - podaje przykłady postępowania zgodne z określonymi normami - uzasadnia, które normy

5. Grupy społeczne

1

1

1

- prasa - internet - literatura dodatkowa - programy telewizyjne i radiowe poświęcone zjawisku dyskryminacji osób i grup społecznych

- funkcje norm społecznych - prawa obywatelskie - tolerancja i rodzaje nietolerancji - dyskryminacja osób i grup społecznych

przestrzegać norm społecznych - wymienia podstawowe prawa obywatelskie Polaków - tłumaczy, na czym polega tolerancja i nietolerancja - podaje przyczyny nietolerancji - omawia przyczyny dyskryminacji w szkole

1. Mój udział w życiu społecznym

- podręcznik, s. 48–52 (w tym: tekst źródłowy, s. 52) - słowniki - prasa lokalna - internet - literatura dodatkowa - prezentacje multimedialne ukazujące hierarchię potrzeb człowieka

Rozdział II: Naród i społeczeństwo - społeczność - wyjaśnia terminy: społeczność, - społeczność społeczność lokalna lokalna - wymienia elementy składające się na - tradycja lokalna tradycję lokalną swojego miejsca - lokalne zamieszkania stowarzyszenia - podaje przykłady stowarzyszeń i organizacje i organizacji lokalnych - potrzeby człowieka - tłumaczy, czym są potrzeby i ich podział - wskazuje potrzeby niższego - hierarchia potrzeb i wyższego rzędu - wymienia różne sposoby realizacji tej samej potrzeby

2. Razem stanowimy naród

- podręcznik, s. 53–56 - słowniki

- naród - tożsamość

- wyjaśnia terminy: naród, tożsamość narodowa, dziedzictwo narodowe 4

społeczne uważa za najważniejsze - omawia skutki nieprzestrzegania norm społecznych - przedstawia prawa i wolności obywatelskie Polaków - określa, czym zajmuje się Rzecznik Praw Obywatelskich w Polsce - wyjaśnia termin: wolność słowa - wymienia przykłady nietolerancji we współczesnym świecie - rozpoznaje zagrożenia związane z nietolerancją, na podstawie tekstu źródłowego - przedstawia sposoby zapobiegania dyskryminacji w szkole - wymienia korzyści płynące z życia w społeczności - podaje informacje na temat swojej najbliższej okolicy - określa zadania lokalnych stowarzyszeń i organizacji - charakteryzuje działalność lokalnego stowarzyszenia, na podstawie tekstu źródłowego - omawia problemy występujące w społeczności lokalnej - przedstawia hierarchię potrzeb według A. Maslowa - podaje przykłady polskiego dziedzictwa narodowego

1

1

- nagranie hymnu narodowego - prasa - internet - literatura dodatkowa - relacje telewizyjne z obchodów świąt narodowych

narodowa - dziedzictwo narodowe - symbole narodowe i ich historia - kształtowanie się narodu polskiego

- wymienia polskie symbole narodowe - podaje daty polskich świąt narodowych - omawia czynniki sprzyjające kształtowaniu się narodów

3. Od patriotyzmu do szowinizmu

- podręcznik, s. 57–61 (w tym: tekst źródłowy, s. 59) - encyklopedie - prasa - internet - programy telewizyjne poświęcone współczesnym formom patriotyzmu - film edukacyjny

- ojczyzna - mała ojczyzna - patriotyzm - patriotyzm lokalny - nacjonalizm, szowinizm, rasizm, kosmopolityzm - stereotypy narodowe

4. Mniejszości narodowe

- podręcznik, s. 62–68 (w tym: tekst źródłowy, s. 63) - prasa - internet - literatura dodatkowa - programy telewizyjne

- mniejszości narodowe i etniczne - prawa mniejszości narodowych i etnicznych - emigracja i imigracja - Polonia na świecie

- wyjaśnia terminy: ojczyzna, patriotyzm - tłumaczy, na czym polega patriotyzm lokalny - przedstawia obowiązki obywateli wobec ojczyzny - wymienia rodzaje patriotyzmu, na podstawie tekstu źródłowego - charakteryzuje różne postawy patriotyczne – nacjonalizm, szowinizm i kosmopolityzm - określa, czym jest stereotyp i wymienia jego cechy - wyjaśnia, czym był Holocaust - wyjaśnia terminy: mniejszości narodowe, mniejszości etniczne - wymienia mniejszości narodowe i etniczne mieszkające w Polsce - podaje podstawowe prawa mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce - uzasadnia konieczność poszanowania odrębności kulturowej mniejszości 5

- określa rolę symboli narodowych - przedstawia etapy powstawania narodu polskiego - wyjaśnia, dlaczego utrata niepodległości i okres zaborów wpłynęły na kształtowanie świadomości narodowej Polaków - wymienia zalety uczestnictwa w tworzeniu kultury narodowej - omawia dobre oraz złe strony wielonarodowości - charakteryzuje współczesne formy patriotyzmu - wskazuje różnice pomiędzy patriotyzmem a nacjonalizmem i szowinizmem - wyjaśnia znaczenie stereotypu w odniesieniu do narodów - podaje przykłady pozytywnych stereotypów narodowych

- omawia prawa mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce - ocenia stosunek Polaków do mniejszości narodowych - wskazuje na mapie państwo, w którym znajduje się największe skupisko Polonii

1

1

i radiowe poświęcone mniejszościom narodowym i etnicznym w Polsce

narodowych - wskazuje największe skupiska Polonii na świecie

5. Społeczeństwo i hierarchia społeczna

- podręcznik, s. 68–71 (w tym: tekst źródłowy, s. 70) - słowniki - encyklopedie - prasa - internet - literatura dodatkowa

- społeczeństwo - społeczeństwo informacyjne - globalna wioska - klasy i warstwy społeczne - awans społeczny i degradacja społeczna

- wyjaśnia terminy: społeczeństwo, globalna wioska - tłumaczy, czym jest społeczeństwo informacyjne - wskazuje różnice między życiem społeczeństwa pierwotnego i współczesnego - wymienia klasy społeczne - charakteryzuje klasę średnią

6. Polskie społeczeństwo

- podręcznik, s. 72–75 (w tym: tekst źródłowy, s. 73) - roczniki statystyczne - prasa - internet - literatura dodatkowa

- współczesne społeczeństwo polskie - podział klasowy polskiego społeczeństwa

- charakteryzuje współczesne społeczeństwo polskie - wymienia klasy społeczne występujące w Polsce - przedstawia kwestie związane ze szkolnictwem wyższym w Polsce, na podstawie tekstu źródłowego

6

- podaje czynniki wpływające na kształtowanie poczucia odrębności kulturowej, na podstawie tekstu źródłowego - wskazuje więzi łączące Polonię z państwem i narodem polskim - wymienia dziedziny aktywności Polonii - omawia pozytywne i negatywne skutki emigracji Polaków - opisuje funkcjonowanie wybranego społeczeństwa pierwotnego - charakteryzuje klasy i warstwy społeczne - wymienia korzyści wynikające z obecności w społeczeństwie klasy średniej, na podstawie tekstu źródłowego - przedstawia dobre i złe strony przynależności do wybranej klasy społecznej - wyjaśnia, na czym polega awans społeczny i degradacja społeczna - omawia poziom wykształcenia społeczeństwa polskiego - charakteryzuje problemy społeczne występujące w Polsce - przedstawia korzyści i zagrożenia, jakie niesie ze sobą powszechny dostęp do internetu - tłumaczy przyczyny dużej liczebności polskiej klasy średniej

1

1

1. Po co ludziom państwo?

- podręcznik, s. 80–84 - encyklopedie - internet - literatura dodatkowa - prezentacje multimedialne ukazujące podział państw oraz ich funkcje - mapy polityczne Europy i świata

- państwo - państwa federacyjne i unitarne - cechy państwa - funkcje państwa - obywatelstwo - narodowość

2. Ustroje polityczne

- podręcznik, s. 85–90 (w tym: tekst źródłowy, s. 90) - encyklopedie - internet - literatura dodatkowa - prezentacje multimedialne ukazujące podział państw - mapy polityczne Europy i świata

- państwa demokratyczne, autorytarne i totalitarne - republika - monarchia - system prezydencki, parlamentarny i mieszany

Rozdział III: Państwo - wyjaśnia termin: państwo - podaje nazwy trzech państw federacyjnych i unitarnych - przyporządkowuje Polskę do właściwego rodzaju państwa - wymienia cechy państwa - określa funkcje państwa - rozróżnia pojęcia obywatelstwo i narodowość

- samodzielnie tworzy definicje państwa federacyjnego i państwa unitarnego - wskazuje na mapie państwa federacyjne i unitarne - omawia cechy państwa - opisuje wewnętrzne i zewnętrzne funkcje państwa - przedstawia sposoby uzyskania obywatelstwa polskiego - ocenia relacje państwo – obywatel - wyjaśnia termin: repatriacja - charakteryzuje ustroje: - wskazuje na mapie państwa demokratyczny, autorytarny i totalitarny demokratyczne, autorytarne - wymienia nazwy trzech państw i totalitarne demokratycznych, autorytarnych i - odszukuje na mapie monarchie totalitarnych i republiki - wskazuje różnice między monarchią - opisuje sposoby powstawania a republiką trzech typów ustrojów - podaje nazwy trzech monarchii politycznych i republik - wyjaśnia genezę różnych form - opisuje, na czym polegają rządów mechanizmy wpajania społeczeństwu - charakteryzuje rolę obywateli określonej ideologii, na podstawie w państwie demokratycznym, tekstu źródłowego autorytarnym i totalitarnym - rozpoznaje przywódców najważniejszych państw współczesnych - wyjaśnia terminy: ideologia, indoktrynacja, pucz, gospodarka centralnie sterowana, kadencja, system prezydencki, 7

1

1

3. Demokracja

- podręcznik, s. 91–96 (w tym: tekst źródłowy, s. 96) - słowniki - internet - literatura dodatkowa - prezentacje multimedialne ukazujące rodzaje demokracji

- termin: prawa człowieka - istota demokracji - demokracja bezpośrednia i pośrednia - prawa i wolności obywatelskie w państwie demokratycznym

4. Zalety i wady demokracji

podręcznik, s. 97–101 (w tym: tekst źródłowy, s. 101) - prasa - internet - literatura dodatkowa - programy telewizyjne i radiowe poświęcone zagadnieniom reform ustrojowych

- zalety i wady demokracji - demokracja większościowa i konstytucyjna - dobro państwa a dobro partii

- wyjaśnia istotę demokracji - odróżnia demokrację bezpośrednią od pośredniej - podaje przykłady zastosowania różnych form demokracji bezpośredniej i pośredniej - wymienia kategorie praw i wolności obywatelskich w państwie demokratycznym - tłumaczy, czym jest kultura polityczna, na podstawie tekstu źródłowego - uczestniczy w dyskusji na temat stosowania zasad demokratycznych w życiu codziennym - wyjaśnia terminy: radni, posłowie, inicjatywa obywatelska, plebiscyt, konsultacje społeczne, referendum - wymienia zalety i wady ustroju demokratycznego - tłumaczy, na czym polega demokracja większościowa i demokracja konstytucyjna - wyjaśnia, na czym polegają działania dla dobra państwa

8

parlamentarny i mieszany - opisuje okoliczności powstania nowych państw w Europie po II wojnie światowej - tłumaczy, na czym polegają różne rodzaje demokracji - ocenia znaczenie kultury politycznej dla funkcjonowania państwa demokratycznego - uzasadnia wyższość demokracji nad innymi ustrojami politycznymi - wyjaśnia, w jaki sposób państwo demokratyczne dba o dobro obywateli - wymienia przykłady praw przysługujących obywatelom w krajach demokratycznych

- omawia zagrożenia, które wiążą się z demokracją większościową - rozróżnia pojęcia dobro państwa i dobro partii - przedstawia znaczenie współpracy i kompromisu dla funkcjonowania demokracji, na podstawie tekstu źródłowego - wymienia cechy charakteru i osobowości, którymi powinien się odznaczać dobry polityk - przedstawia swoją opinię na

1

1

5. Społeczeństwo obywatelskie

- podręcznik, s. 102–107 (w tym: tekst źródłowy, s. 103) - słowniki - prasa - internet - literatura dodatkowa - roczniki statystyczne

- obywatelstwo - inicjatywa obywatelska i społeczeństwo obywatelskie - formy społecznego protestu - obywatelskie nieposłuszeństwo

6. Organizacje pozarządowe

- podręcznik, s. 108–112 - prasa - internet - literatura dodatkowa - roczniki statystyczne - programy telewizyjne i radiowe przedstawiające działalność organizacji pozarządowych - podręcznik, s. 113–117 - prasa

- organizacje pozarządowe - wolontariat - stowarzyszenia i fundacje

7. Patologie w państwie demokratycznym

- demagogia - populizm - przykłady patologii

temat polskiej demokracji - wyjaśnia termin: obywatelstwo - wymienia cechy, którymi - wymienia prawa i obowiązki powinny charakteryzować się obywatela Polski osoby chcące brać aktywny udział - tłumaczy, na czym polega istota w życiu społecznym, na społeczeństwa obywatelskiego podstawie tekstu źródłowego - przedstawia formy udziału obywateli - wskazuje sposoby rozwiązań w życiu publicznym problemów lokalnych - omawia cechy charakteryzujące i ogólnokrajowych dobrego obywatela z wykorzystaniem różnych form - rozróżnia formy społecznego protestu inicjatywy obywatelskiej - uzasadnia konieczność udziału obywateli w życiu publicznym - wyjaśnia terminy: „weto ludowe”, strajk pracowniczy, organizacja pożytku publicznego - uczestniczy w dyskusji dotyczącej wpływu obywateli na sprawy ważne dla całego państwa - rozróżnia trzy sektory życia - przedstawia zasady wolontariatu społecznego - wskazuje korzyści wynikające - wyjaśnia terminy: organizacja z pracy wolontariuszy dla pozarządowa, wolontariat obywatela i społeczeństwa - omawia zadania organizacji - tłumaczy, jaką rolę odgrywają pozarządowych w społeczeństwie organizacje non - wskazuje różnice między działalnością profit, na podstawie tekstu fundacji i stowarzyszenia źródłowego - podaje przykłady organizacji non profit działających w najbliższej okolicy - wyjaśnia terminy: demagogia, populizm - wymienia patologie władzy 9

- rozpoznaje wystąpienie o charakterze populistycznym - uczestniczy w dyskusji lub

1

1

1

- internet - literatura dodatkowa - programy telewizyjne i radiowe z udziałem polityków - mapy polityczne Europy i świata 1. Po co ludziom pieniądze?

- podręcznik, s. 122–125 - prasa - internet - literatura dodatkowa - ulotki z ofertami banków

2. ABC gospodarki

- podręcznik, s. 126–130 - słowniki - encyklopedie - roczniki statystyczne - prasa - internet - literatura dodatkowa

3. Ekonomia w moim domu

- podręcznik, s. 131–136 - roczniki statystyczne - prasa - internet

władzy: korupcja, biurokratyzacja, centralizacja

- tłumaczy, na czym polegają: korupcja, biurokratyzacja, centralizacja - wskazuje przykłady nadmiernej biurokratyzacji

Rozdział IV: Mój udział w życiu gospodarczym - historia pieniądza - przedstawia historię pieniądza - karty płatnicze - wyjaśnia, jak należy posługiwać się - konto bankowe kartą płatniczą - funkcje pieniądza - wymienia funkcje pieniądza - uczestniczy w dyskusji na temat przyszłości pieniądza

- gospodarka i jej działy - gospodarka centralnie planowana - gospodarka wolnorynkowa - popyt i podaż - równowaga rynkowa - konkurencja i monopol - gospodarstwo domowe - źródła dochodów gospodarstw domowych

- wyjaśnia, czym jest gospodarka - charakteryzuje poszczególne działy gospodarki - wyjaśnia terminy: popyt, podaż, konkurencja, monopol

- wyjaśnia, czym jest gospodarstwo domowe - wymienia rodzaje gospodarstw domowych - przedstawia różne źródła dochodów 10

debacie na temat sposobów zwalczania patologii władzy - wymienia skutki korupcji - opracowuje szkolną kampanię walki z korupcją

- omawia funkcje pieniądza - przedstawia pozytywne strony posiadania karty płatniczej - wymienia pozytywne i negatywne skutki nieograniczonego dostępu do pieniędzy - tłumaczy ideę wprowadzania wspólnej europejskiej waluty – euro - charakteryzuje polską gospodarkę - wskazuje różnice pomiędzy gospodarką centralnie planowaną i gospodarką wolnorynkową - określa zależność między popytem i podażą - tłumaczy, na czym polega monopol i konkurencja - wyjaśnia, czym jest koniunktura gospodarcza - określa liczebność i rodzaje współczesnych polskich gospodarstw domowych - planuje budżet domowy - wyjaśnia, czym są wydatki stałe

1

1

1

- druki reklamacji towarów

4. Podatki i budżet państwa

- podręcznik, s. 137–141 - prasa - słowniki - encyklopedie - internet - literatura dodatkowa - formularze podatkowe - prezentacje multimedialne ukazujące rodzaje podatków w Polsce

5. System bankowy

- podręcznik, s. 142–146 - słowniki - internet - literatura dodatkowa - ulotki reklamowe usług bankowych

- budżet domowy - wydatki stałe i zmienne - konsument - prawa konsumenta - obowiązki sprzedawcy - umowa kupnasprzedaży - gwarancja towaru - reklamacja - dochodzenie praw konsumenta - idea podatków - rodzaje podatków w Polsce - budżet państwa

w gospodarstwach domowych - planuje swoje wydatki - wyjaśnia, kim jest konsument - wymienia podstawowe prawa konsumenta - podaje sposoby zgłaszania reklamacji - tłumaczy, czym jest gwarancja towaru - wskazuje instytucje zajmujące się ochroną praw konsumenta

- system pieniężny - rodzaje banków i ich specyfika - usługi bankowe - reklama usług bankowych

- wyjaśnia terminy: waluta, emisja, Narodowy Bank Polski, Rada Polityki Pieniężnej, konto bankowe, lokata, kredyt - omawia prawo popytu i podaży - określa istotę działalności banków

- wyjaśnia termin: podatek - uzasadnia potrzebę płacenia podatków - wymienia rodzaje podatków w Polsce - podaje wysokość stawek podatkowych obowiązujących w Polsce - wyjaśnia, czym jest budżet państwa - oblicza wysokość podatku dochodowego płaconego przez obywatela - wskazuje źródła dochodów i wydatków państwa

11

i zmienne - podaje, na co należy zwrócić uwagę przy dokonywaniu zakupu towaru - omawia prawa konsumenta i obowiązki sprzedawcy - prawidłowo wypełnia formularz reklamacyjny - wymienia zadania rzecznika konsumentów - tłumaczy, czym zajmuje się Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów - charakteryzuje rodzaje podatków w Polsce - wyjaśnia terminy: deficyt budżetowy, NIP, PIT, CIT, VAT - opisuje sposoby pokrywania deficytu budżetowego - ocenia skalę podatkową obowiązującą w Polsce na tle innych państw - przedstawia własne propozycje inicjatyw, które można by finansować z dochodów państwa - tłumaczy, na czym polega zjawisko „szarej strefy” - wyjaśnia, co wpływa na tworzenie systemu pieniężnego w danym państwie - wymienia zadania Narodowego Banku Polskiego i Rady Polityki Pieniężnej - określa czynniki kształtujące

1

1

- prezentacje multimedialne ukazujące mechanizmy funkcjonowania banków

6. Giełda papierów wartościowych

- podręcznik, s. 147–151 - słowniki - internet - literatura dodatkowa

- giełda i jej rodzaje - rodzaje papierów wartościowych - specyfika gry na giełdzie

- wyjaśnia terminy: giełda, makler, indeks giełdowy, akcja, obligacja, hossa, bessa - wskazuje różnice między akcjami a obligacjami

7. Ożywienie gospodarcze i kryzys

- podręcznik, s. 152–157 - słowniki - internet - literatura dodatkowa - roczniki statystyczne

- warunki rozwoju gospodarczego państwa - przyczyny kryzysu gospodarczego - wpływ władz państwowych na rozwój gospodarczy - produkt krajowy brutto i inne

- wyjaśnia terminy: koniunktura, recesja, inflacja, produkt krajowy brutto, produkt krajowy brutto na osobę - wymienia skutki ożywienia i kryzysu gospodarczego dla obywateli - tłumaczy, za pomocą jakich wskaźników można ocenić stan gospodarki

12

prawo popytu i podaży - wskazuje szanse i zagrożenia wynikające z korzystania z różnorodnych usług bankowych - porównuje i ocenia jakość usług bankowych - omawia rolę reklamy w sektorze bankowym - prezentuje ofertę wybranych banków internetowych - wymienia miasta, w których znajdują się największe współczesne giełdy papierów wartościowych - odszukuje w internecie informacje o wynikach indeksów giełdowych - opisuje, na czym polega praca maklera i gra na giełdzie - ocenia ryzyko związane z grą na giełdzie - przedstawia zasady funkcjonowania funduszy inwestycyjnych - określa czynniki wpływające na ożywienie i kryzys gospodarczy w państwie - opisuje mechanizm powstawania inflacji - wymienia skutki ożywienia i kryzysu gospodarczego dla państwa i przedsiębiorców - ocenia aktualny stan polskiej gospodarki

1

1

wskaźniki gospodarki: produkt narodowy brutto, produkt krajowy brutto na osobę

- porównuje obecny stan polskiej gospodarki z sytuacją gospodarczą w innych krajach Unii Europejskiej - wskazuje szanse i zagrożenia wynikające z ingerencji władz państwowych w gospodarkę danego kraju - odszukuje w rocznikach statystycznych i internecie informacje o wartości wskaźników stanu gospodarki w Polsce - porównuje wskaźniki poziomu polskiej gospodarki ze wskaźnikami stanu gospodarki innych państw

W planie zastosowano następujące uproszczenie: - podręcznik – „Dziś i jutro. Wiedza o społeczeństwie – podręcznik z ćwiczeniami dla klas I–III gimnazjum. Część 1”. Uwagi: Nauczyciel, po omówieniu zagadnień zawartych w poszczególnych rozdziałach, może przeznaczyć dodatkowe godziny lekcyjne na przeprowadzenie powtórzeń oraz sprawdzianów. Autorami Rocznego planu pracy są mgr Teresa Kowalewska i mgr Maciej Batorski – doświadczeni nauczyciele wiedzy o społeczeństwie

13