Wiadomości wstępne Termodynamika jest nauką zajmującą się przede wszystkim problemami przemian energetycznych, tzn. takimi zmianami układów materialnych, podczas których zachodzi transport energii do i z układów. Podstawowe znaczenie ma w termodynamice transport energii na sposób ciepła i pracy mechanicznej. Termodynamika opiera się na czterech podstawowych prawach empirycznych nazwanych zasadami termodynamiki. Zasady termodynamiki są aksjomatami. Ich słuszność potwierdzają liczne eksperymenty. Zerowa zasada termodynamiki dotyczy pojęcia równowagi termicznej i pozwala zdefiniować pojęcie temperatury. Pierwsza zasada termodynamiki umożliwia wykonywanie bilansów energii układów. Druga zasada termodynamiki pozwala określić kierunek przebiegu samorzutnych zjawisk fizycznych i zdefiniować stan równowagi układu fizycznego. Trzecia zasada termodynamiki definiuje zero absolutne entropii. W opisie matematycznym zjawisk, badanie których jest przedmiotem termodynamiki, oprócz zasad termodynamiki wykorzystywane są termiczne i kaloryczne równania stanu. Termiczne równania stanu wiążą ze sobą takie parametry stanu jak: ciśnienie, temperatura i objętość właściwa. Natomiast kaloryczne równania stanu umożliwiają obliczanie energii wewnętrznej, entalpii i entropii czynników termodynamicznych. W zależności od podstawowych założeń przyjętych podczas opisu badanych układów i zjawisk w nich zachodzących, można wyróżnić następujące rodzaje termodynamik: -
termodynamikę klasyczną – fenomenologiczną
-
termodynamikę statystyczną
-
termodynamikę równowagową
-
termodynamikę nierównowagową.
Wykład będzie dotyczył równowagowej termodynamiki fenomenologicznej często nazywanej termodynamiką klasyczną lub termodynamiką techniczną. W termodynamice równowagowej każdą przemianę termodynamiczną można przedstawiać jako zbiór kolejnych stanów równowagi. Fenomenologiczne podejście do opisu układów i zjawisk oparte jest na założeniu ciągłości ośrodków materialnych, tzn. pomija się ich budowę atomową lub cząsteczkową. Do opisu substancji biorących udział w przemianach wystarczają wielkości makroskopowe, takie jak np.: temperatura, ciśnienie, ciepło właściwe, energia wewnętrzna, itd.
